جزئیات و زمانبندی طرح «افزایش تدریجی» تحریم‌های ایران در صورت عدم توافق

پایگاه خبری «المانیتور» روز جمعه جزئیاتی را از طرح گروهی از نمایندگان سنا برای افزایش تحریم‌های ایران منتشر کرده و نوشته است که این طرح در مقایسه با نمونه اولیه آن، تعدیل شده تا بتواند حمایت دموکرات‌های بیشتری را جلب کند.

 به نوشته «جولیان پاکت» خبرنگار المانیتور، کمیته بانکی سنای آمریکا قرار است روز پنج‌شنبه (2 بهمن/22 ژانویه) این طرح را که به صورت مشترک از سوی «مارک کرک» سناتور جمهوری‌خواه و «رابرت منندز» سناتور دموکرات ارائه شده، مورد بررسی قرار دهد. این طرح که نسخه سختگیرانه‌تر آن در کنگره پیشین مطرح شد، اما به تصویب نرسید، تصریح کرده است که در صورت عدم توافق هسته‌ای تا تابستان سال آینده، فشارها بر ایران افزایش می‌یابد. با این وجود، این طرح بر خلاف نسخه پیشین آن، مفاد توافق نهایی را روشن نکرده و به نوشته المانیتور همین امر می‌تواند موجب شود تا تعداد حامیان دموکرات طرح افزایش یابد. دولت آمریکا که از ابتدای مذاکرات هسته‌ای نقش پلیس خوب را ایفا کرده است، در بیانیه‌های عمومی خود اعلام کرده است که تصویب این طرح می‌تواند مذاکرات هسته‌ای جاری میان ایران و گروه موسوم به 1+5 را در معرض خطر قرار دهد. بنا بر اعلام کاخ سفید، «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا که سه‌شنبه گذشته (10/23) میزبان سران کنگره جدید این کشور بود، بار دیگر عنوان کرد که تصویب تحریم‌های تازه علیه ایران، نه تنها مذاکرات هسته‌ای با این کشور را به شکست می‌کشاند، بلکه موجب می‌شود تا آمریکا منزوی شود. (+) به نوشته المانیتور، کرک و منندز از بیم اینکه ممکن است مصوبه سنا از سوی رئیس‌جمهور وتو شود، به دنبال جلب دو سوم آرای سنا و اصطلاحا ضدوتو کردن این مصوبه هستند. به همین خاطر آن‌ها در نسخه جدید، برخی از مفاد جنجالی این طرح را که می‌توانست مذاکرات را با خطر جدی مواجه کند، حذف کرده‌اند. بر اساس طرح جدید، در صورتی که تا تاریخ 15 تیر 94 (6 جولای) توافقی حاصل نشود، تحریم‌های ایران به صورت تدریجی افزایش می‌یابد. ضمنا اوباما این اختیار را خواهد داشت تا در صورتی که احتمال «رسیدن به راهکاری بلندمدت با ایران»، وجود داشت، این روند را برای مدتی نامحدود به تعویق بیاندازد. زمانبندی نسخه جدید طرح مشترک کرک-منندز برای افزایش تدریجی تحریم‌های ایران، به شرح زیر است: - در صورت عدم توافق تا تاریخ 15 تیر (6 جولای)، تحریم‌های معلق کنونی فورا اجرایی می‌شوند؛ - در صورت عدم توافق تا تاریخ 12 مرداد (3 اوت)، تحریم‌های بخش انرژی ایران (از جمله صادرات کاندنسیت، نفت کوره و غیره) تشدید می‌شود؛ - در صورت عدم توافق تا تاریخ 16 شهریور (7 سپتامبر)، کشورهای واردکننده نفت از ایران، باید میزان واردات خود را بیش از پیش کاهش دهند؛ - در صورت عدم توافق تا تاریخ 13 مهر (5 اکتبر)، نام‌های بیشتری به لیست مقامات ایرانی تحریم‌شده از سوی آمریکا، افزوده می‌شود؛ - در صورت عدم توافق تا تاریخ 11 آبان (2 نوامبر)، بانک‌های خارجی مرتبط با بانک مرکزی یا دیگر نهادهای مالی تحریم‌شده ایرانی، در لیست تحریم قرار می‌گیرند؛ - در صورت عدم توافق تا تاریخ 16 آذر (7 دسامبر)، «صنایع راهبردی» اقتصاد ایران، از جمله خودروسازی، ساخت و ساز، مهندسی و معدن تحریم می‌شوند. المانیتور در ادامه با استناد به نسخه اولیه این طرح که از سوی گروه موسوم به «کواکر» منتشر شده، نوشته است که کرک و منندز بسیاری از بخش‌های طرح را نیز تعدیل کرده‌اند و مفادی سهل‌گیرانه‌تر را آن هم تحت بند غیرالزام‌آور «برداشت کنگره» برای توافق نهایی در نظر گرفته‌اند. به عنوان نمونه، در طرح جدید، بند جنجالی‌ای که ایالات متحده را ملزم می‌کرد در صورتی که اسرائیل «وادار به اقدام نظامی مشروع در دفاع از خود علیه تهدید هسته‌ای ایران شد»، به حمایت نظامی از تل‌آویو بپردازد، از متن حذف شده است. این طرح همچنین بر خلاف متن پیشین که خواستار «برچیدن» «زیرساخت‌های غیرقانونی هسته‌ای» ایران شده بود، خواستار «به عقب راندن» این برنامه شده است. این متن همچنین خواستار «بازرسی‌های در محل و با اعلام قبلی کوتاه‌مدت» به جای بازرسی‌های «مداوم و 24 ساعته» شده است.