چرا نباید به نامحرم نگاه کرد؟

از آنجا که تعداد زیادی از افراد جامعه را نسل جوان تشکیل می‌دهد، دشمنان کشور ما، با تهاجم فرهنگی و توطئه‌های گوناگون، جوانان را مورد هدف قرار داده اند تا بتوانند با سرگرم کردن ایشان به مسائل شهوانی، همانند آسان گرفتن موضوع اختلاط زنان و مردان و بی توجهی به مرزهای محرم و نامحرم، نشاط، نوآوری و کارآمدی آنان را از بین ببرند و کشور را از این سرمایه‌های گرانبها محروم کنند؛ جوانانی که نقطه امید آینده اسلام و انقلاب و کشورند. 

جوانان عزیز باید در برابر این گونه توطئه‌ها هوشیار باشند و تحت تأثیر جو و شعارهای به ظاهر فریبنده قرار نگیرند. در این شرائط عقل و ایمان را حاکم قرار دهند، از وسوسه‌های شیطانی به دور باشند، مسائل شرعی و دینی را رعایت کنند و راهی را برگزینند که خدا و پیامبرصلی الله علیه وآله می‌پسندند. و این حقیقتاً تنها راه سعادت و رستگاری است. 
به طور کلی، نگاه اولین چیزی است که در برخورد با طرف مقابل و ارتباط با وی صورت می‌پذیرد.

«به مردان باایمان بگو چشمهای خود را [از نگاه به نامحرمان] فرو گیرند و فروج خود را حفظ کنند! این برای آنها پاکیزه‌تر است. خداوند بر آنچه انجام می‌دهند آگاه است. 
و به زنان باایمان بگو چشمهای خود را [از نگاه هوس آلود] فرو گیرند و شرمگاه خویش را حفظ کنند و زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است، آشکار نکنند و [اطراف] روسریهای خود را بر سینه خود افکنند [تا گردن و سینه با آن پوشانده شود] و زینت خود را آشکار نسازند، مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدر شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنانشان (زنان هم کیششان) یا بردگانشان (کنیزانشان) یا مردان سفیه که تمایلی به زن ندارند یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند. و هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود (صدای خلخال که بر پا دارند، به گوش رسد) . و‌ای اهل ایمان! همه به درگاه خدا توبه کنید، باشد که رستگار شوید.»

امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: «اَلْعُیونُ طَلَائِعُ الْقُلُوبِ؛ (1) چشمها پیشقراولان دلهایند.» 
و در روایت دیگری می‌فرماید: «اَللَّحْظُ رَائِدُ الْفِتَنِ؛ (2) نگریستن جلودار همه فتنه‌ها (و گناهان) است.» 
نگاه به نامحرم از نظر اسلام حرام و اجتناب از آن واجب است. خداوند حکیم در قرآن کریم می‌فرماید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یصْنَعُون وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیوبِهِنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَکَتْ أَیمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعینَ غَیرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلی عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمیعاً أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون»؛ (3) 
«به مردان باایمان بگو چشمهای خود را [از نگاه به نامحرمان] فرو گیرند و فروج خود را حفظ کنند! این برای آنها پاکیزه‌تر است. خداوند بر آنچه انجام می‌دهند آگاه است. 
و به زنان باایمان بگو چشمهای خود را [از نگاه هوس آلود] فرو گیرند و شرمگاه خویش را حفظ کنند و زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است، آشکار نکنند و [اطراف] روسریهای خود را بر سینه خود افکنند [تا گردن و سینه با آن پوشانده شود] و زینت خود را آشکار نسازند، مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدر شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنانشان (زنان هم کیششان) یا بردگانشان (کنیزانشان) یا مردان سفیه که تمایلی به زن ندارند یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند. و هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود (صدای خلخال که بر پا دارند، به گوش رسد) . و‌ای اهل ایمان! همه به درگاه خدا توبه کنید، باشد که رستگار شوید.» 
و روایات فراوانی نیز در این باره وارد شده و آثار بسیار مخرب دنیوی و اخروی نگاه به نامحرم را بیان کرده است. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود: «النَّظَرُ سَهْمٌ مَسْمُومٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ؛ (4) نگاه [به نامحرم] تیر زهرآلودی از تیرهای شیطان است.» و در روایت دیگر فرمود: 
«لِکُلِّ عُضْوٍ مِنِ بَنِی آدَمَ حَظٌّ مِنَ الزِّنَی وَ الْعَینُ زِنَاهُ النَّظَرُ وَ اللِّسَانُ زِنَاهُ الْکَلَامُ وَ الْأُذُنانِ زِناهُمَا السَّمْعُ وَ الْیدانِ زِناهُمَا الْبَطْشُ وَ الرِّجْلانِ زِناهُمَا الْمَشْی؛ (5) برای هر عضوی از بنی آدم بهره‌ای از زناست و زنای چشم، نگاه [آلوده است و زنای زبان، سخن [نابه جا، مانند: غیبت و تهمت و دروغ] است. زنای گوشها، شنیدن [چیزهای حرام مانند: موسیقی و غیبت] است و زنای دستها، غلبه [بر دیگران به ظلم] است و زنای پاها رفتن [به جایی که رفتنش حرام است] می باشد.» 
امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: «رُبَّ صَبابَةٍ غُرِسَتْ مِنْ لَحْظَةٍ؛ (6) چه بسا نهال [هوسی] که از نیم نگاه کاشته شده است.» 

عواقب نگاه به نامحرم 
رسول خداصلی الله علیه وآله می‌فرماید: «وَاشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَی امْرَأَةٍ ذَاتِ بَعْلٍ مَلَأَتْ عَینَهَا مِنْ غَیرِ زَوْجِهَا أَوْ غَیرِ مَحْرَمٍ مِنْهَا فَإِنَّهَا إِنْ فَعَلَتْ ذَلِکَ أَحْبَطَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ کُلَّ عَمَلٍ عَمِلَتْهُ فَإِنْ أَوْطَأَتْ فِرَاشَهُ غَیرَهُ کَانَ حَقّاً عَلَی اللَّهِ أَنْ یحْرِقَهَا بِالنَّارِ بَعْدَ أَنْ یعَذِّبَهَا فِی قَبْرِهَا؛ (7) و خداوند متعال از زنی که چشم خود را از غیر شوهر یا غیر مَحرَم خود پر کند، خیلی خشمگین می‌گردد. اگر چنین کند، خداوند تمام کارهای [نیک] او را بی اثر می‌کند و اگر بیگانه‌ای را به منزل شوهرش راه دهد، بر خداوند حق است که او را بعد از اینکه در قبرش دچار عذاب کرد، با آتش بسوزاند.» 
در روایت دیگری می‌فرماید: «مَنْ مَلَأَ عَینَیهِ مِنِ امْرَأَةٍ حَرَاماً حَشَاهُمَا اللَّهُ یوْمَ الْقِیامَةِ بِمَسَامِیرَ مِنْ نَارٍ وَ حَشَاهُمَا نَاراً حَتَّی یقْضِی بَینَ النَّاسِ ثُمَّ یؤْمَرُ بِهِ إِلَی النَّارِ؛ (8) کسی که دیده خود را از نگاه به زن نامحرم سیراب سازد، خداوند در روز قیامت چشمان او را به وسیله میخهای آتشین و آتش پر می‌کند و تا پایان حساب رسی مردم بدین حالت خواهد بود. آن گاه دستور داده می‌شود که او را به آتش [جهنم] ببرند.» 
و امیرالمؤمنین علیه السلام دراین باره می‌فرماید: «مَنْ أَطْلَقَ طَرْفَهُ کَثُرَ أَسَفُه؛ (9) هر کس چشم خود را رها کند [و از نگاههای گناه آلود پاسداری ننماید] ، تأسف و [ناراحتی] او زیاد خواهد شد.» 
و امام صادق علیه السلام فرمود: «إِیاکُمْ وَ النَّظِرَةَ فَإِنَّهَا تَزْرَعُ فِی قَلْبِ صَاحِبِهَا الشَّهْوَةَ وَ کَفَی بِهَا لِصَاحِبِهَا فِتْنَةً؛ (10) از نگاه کردن [به نامحرم] بپرهیزید! زیرا این عمل باعث کاشته شدن بذر شهوت در دل صاحبش می‌شود و این خود برای به فتنه و گناه انداختن صاحب آن نگاه کافی است.»

آثار خودداری از نگاه به نامحرم 

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود: «غُضُّوا أَبْصَارَکُمْ تَرَوْنَ الْعَجَائِبَ؛ (11) چشمهایتان را [هنگام برخورد با نامحرم] فرو بندید تا چیزهای عجیبی را ببینید.» یعنی بر اثر گناه نکردن حالت معنوی و ملکوتی پیدا می‌کنید و حقایقی را می‌بینید که برایتان شگفت انگیز است. و امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: «مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ أَرَاحَ قَلْبَهُ؛ (12) هر کس چشم خود را فرو بندد، دل خود را آسوده می‌کند.» و نیز فرمود: «مَنْ عَفَّتْ أَطْرَافُهُ حَسُنَتْ أَوْصَافُهُ؛ (13) کسی که چشمانش عفیف باشد، اوصاف او نیکو می‌شود.» 
و امام صادق علیه السلام فرمود: «مَنْ نَظَرَ إِلَی امْرَأَةٍ فَرَفَعَ بَصَرَهُ إِلَی السَّمَاءِ أَوْ غَمَّضَ بَصَرَهُ لَمْ یرْتَدَّ إِلَیهِ بَصَرُهُ حَتّی یزَوِّجَهُ اللَّهُ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ؛ (14) کسی که نگاهش به زن بیگانه‌ای بیفتد و [برای اینکه گناه نکند،] دیده‌اش را به طرف آسمان بلند کند یا آن را ببندد، نگاهش به سوی او بر نمی‌گردد مگر اینکه خداوند زنی از حور العین به او تزویج می‌کند.»

پی نوشت:

1) غرر الحکم و درر الکلم، ص 60، ج 669. 
2) همان، ص 479، ح 1102. 
3) نور / 30 - 31. 
4) جامع الأخبار، تاج الدین شعیری، انتشارات رضی، قم، 1363، ص 93، فصل 51. 
5) مستدرک الوسائل، محدث نوری، مؤسسة آل البیت، قم، 1408 ه، ج 14، ص 340، باب 12، ح 1. 
6) غرر الحکم و درر الکلم، ص 260، ح 5549. 
7) وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، مؤسسة آل البیت، قم، 1409 ه، ج 20، ص 232، باب 129، ح 25509. 
8) ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، شیخ صدوق، ترجمه ابراهیم محدث، نشر اخلاق، قم، 1379، ص 614. 
9) الفروع من الکافی، ج 8، ص 22، کتاب الروضة، خطبة الامام أمیرالمؤمنین علیه السلام. 
10) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 270، باب 81، ح 9. 
11) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 269، باب 81، ح 8. 
12) همان، ص 271، باب 81، ح 12. 
13) غرر الحکم و درر الکلم، ص 256، ح 5428. 
14) من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1413 ه ق، ج 3، ص 473، ح 4656.

منبع : ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره78