-
دوشنبه, ۲۰ خرداد ۱۳۹۸، ۱۱:۴۹ ق.ظ
-
۱۰۵
حور در قرآن تعبیری در وصف دوشیزگان بهشتی که با وصف همسرانی پاک ستوده شدهاند و در بسیاری از روایات حوریان را همسرانی برای مردان مومن دانسته اند، اما آیا این حوریان تنها برای مردان هستند یعنی زنان بهشتی از نعمت حوریان مرد و یا همسران بهشتی بی نصیب می مانند؟
امروز با گردآوری مطالبی قصد دارد تاحدی به این پرسش پاسخ می دهیم.
حوری بهشتی چیست؟
حور یا حوری واژه ای عربی و جمع حَوراء ، که تعبیری قرآنی در وصف دوشیزگان بهشتی است.
این واژه در فارسی به تنهایی یا به صورت مرکب (مثلا حورعین) و گاه با افزودن یای نسبت، غالباً به معنای مفرد به کار میرود.
واژه حور در اشعار و متون فارسی در ترکیب با واژگان دیگر (مثلا حورپیکر، حورزاد، حورسرشت، حورلقا، حورنژاد، حوروش، حوردیس) برای وصف زنان زیبارو به کار رفته است.
حور در قرآن
واژه حور چهار بار در قرآن آمده است که سه بار با صفت «عین» همراه است.
عین جمع عَیناء به معنای زن فراخ چشم است؛ بنابراین «حورعین» ترکیبی از دو صفت است که به صورت اسم به کار رفته و به معنای «دوشیزگان سیم تن چشم درشتی» است که در زندگی پس از مرگ به همسری مؤمنان در خواهند آمد.
آیه چهارم در سوره الرحمن.
حوریان با وصف همسرانی پاک
حوریان با وصف «أزواجٌ مُطَهَّره» (همسرانی پاک) نیز ستوده شدهاند.
به عقیده مفسران این طهارت مطلق است و پاکی از هرگونه پلیدی و آلودگی، چه ظاهری و جسمی و چه باطنی و روانی نظیر کژخلقی، زشتخویی، دودلی و بدگمانی را شامل میشود.
چرا حوریان بهشتی پاداش مردان است؟
بنا بر آنچه در قرآن کریم آمده است زنان با ایمان در قیامت در کنار زنان بهشتى (حورالعین) با مردان بهشتى قرین است؛ و زنان با ایمان با همسران با ایمان خود وارد بهشت مى شوند.
- اُدْخُلُوا اَلْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَ أَزْواجُکُمْ تُحْبَرُونَ
وارد بهشت شوید شما و همسرانتان در نهایت شادباش (زخرف، آیه ۷۰)؛ و منظور از ازدواج، همان زنان با ایمانى هستند که در دنیا بودند، (تفسیر المیزان، ج ۱۸، ص ۱۲۹)؛ و بودن در کنار همسران با ایمان و مهربان هم براى مردان لذتبخش است و هم براى زنانشان.
- هُمْ وَ أَزْواجُهُمْ فِی ظِلالٍ عَلَى اَلْأَرائِکِ مُتَّکِؤُنَ
آنها و همسرانشان در سایههاى قصرها و درختان بهشتى بر تختها تکیه کردهاند (یس، آیه ۵۶)؛ و آیاتى که داخل شدن همسران صالح را به بهشت وعده داده شده است. از جمله:
- رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ اَلَّتِی وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّیَّاتِهِمْ إِنَّکَ أَنْتَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ (مؤمن، آیه ۸).
- جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَها وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّیَّاتِهِمْ (رعد، آیه ۲۳).
از این آیات می توان اینگونه تعبیر کرد که؛ زنان و مردانى که در این دنیا همسر یکدیگرند هرگاه هر دو با ایمان و بهشتى باشند در آنجا به هم ملحق مى شوند و با هم در بهترین شرایط و حالات زندگى می کنند و حتى از روایات استفاده مى شود که مقام این زنان برتر از حوریان بهشت است به خاطر عبادات و اعمال صالحى که در این جهان انجام داده اند، و در برخی منابع کلامى و روایى چنین آمده که در روز قیامت، اگر همسر زن مؤمن، اهل بهشت بود، او را اختیار مى کند و اگر از اهل جهنم بود، یک مرد را از میان مردان بهشتى برمى گزیند. شاید فلسفه این کار این باشد که زن برخلاف مرد، از نظر طبیعت تعدّد پذیر نیست. به همین جهت مردى را انتخاب مى کند.
اما گروهى؛ در مقابل مدعى اند که حورالعین مى تواند مذکّر هم باشد.
براساس این نظر شاید علت اینکه اوصاف حورى که در قرآن به کار رفته، بر مؤنث دلالت مى کند، به این جهت باشد که گفتگو و محاوره در آن آیات، با طایفه مردان مؤمن بوده است، نه با زنان مؤمن دنیوى.
از این رو شیوه محاوره، اقتضا دارد که چنین اوصافى براى این موجودات، ذکر شود.
از مضمون برخى آیات و روایات، چنین برمى آید که مسئله لذت ، اختصاصى به مردان ندارد؛ بلکه زنان نیز در بهشت مى توانند براى خویش شوهرانى دلخواه برگزینند.
اصطلاح «حور» نیز اختصاصى به زنان ندارد؛ بلکه حورهاى مذکر نیز در بهشت وجود دارند.
در بهشت هم حوریان بهشتى وجود دارند که از نعمتهاى بهشتى اند و در دنیا نبوده اند و هم زنان دنیا که اهل بهشت باشند با زیبایى و شکوهى برتر از حوریان در بهشت حضور دارند و چنانچه مایل باشند، به شوهران خویش مى پیوندند؛ بنابراین لذتهاى بهشت مخصوص مردان بهشتى نیست، بلکه کسى که داخل بهشت می شود از نعمتها و زیبایى ها لذت خواهد برد.
چنان که قرآن مى فرماید:
وَ فِیها ما تَشْتَهِیهِ اَلْأَنْفُسُ وَ تَلَذُّ اَلْأَعْیُنُ
در بهشت آنچه دل خواهد و چشم از آن لذت مىبرد موجود است (زخرف، آیه ۷۱) و در این امر نیز بین مرد و زن بهشتى فرقى نیست هر کدام از آنها هر نوع لذتى بخواهند بر ایشان موجود است و براى زنان بهشتى نیز مردان بهشتى بدلخواهشان هست.