"ائتلاف" چگونه با داعش مقابله می کند؟

 داعش دو روز پیش با انتشار ویدئویی نشان داد، خلبانی اردنی را که از ماه دسامبر سال 2014 به اسارت درآورده بود، به طور زنده سوزانده است. این گروه با انتشار ویدئویی حرفه‌‏ای بر روی اینترنت و شبکه‏‌های اجتماعی، میلیون‏‌ها نفر را در جریان این اقدام خود قرار دادند. 

پیش از این نیز ویدئوهایی خشن و هولناک از نحوه مواجهه این گروه تروریستی با مخالفان خود منتشر و میلیون‏‌ها بار دیده شد و به اشتراک گذاشته شد که در آن گروه سر مخالفان و اسیران خود را می‌بریدند.

با این روش، گروه تروریستی داعش تاکنون بارها توانسته است فضاها و جریان‌های خبری را به خود اختصاص دهد و به طور عمده محتوای این جریان سازی‌های خبری نیز خشونت‌آمیز و هراس‎‌آور بوده است.

• هدف داعش؛ اشاعه هراس

 بان کی‎‌مون، دبیر کل سازمان ملل در واکنش به زنده سوزانده شدن معاذ الکساسبه، خلبان اردنی با خانواده و نزدیکان این خلبان ابراز همدردی کرد و قتل این خلبان اردنی را «اقدامی هولناک» توصیف کرد. هراسی که، نه نتیجه عمل وحشیانه آنها، بلکه هدف این گروه تروریستی است.

در رابطه با اهداف این گروه تروریستی، محمد ایرانی سفیر سابق ایران در لبنان و اردن در پایگاه دیپلماسی ایرانی می‌‏نویسد: «به نظر می‌رسد هدف اولیه این گروه استمرار رویه گذشته یعنی اشاعه هراس بین دولت‏‌های منطقه باشد.» 

 بدر عبدالعاطی، سخنگوی امور خارجه مصر، سوزاندن زنده الکساسبه را «جنایتی هولناک و اقدامی وحشیانه و بزدلانه» توصیف کرد. در همین رابطه شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، از قتل وحشتناک خلبان اردنی، بسیار خشمگین شده است. و اضافه کرده است: «من وقتی شنیدم معاذ الکساسبه به طرز وحشتناکی زنده سوزانده شده است، یک احساس شدید خشم و نفرت پیدا کردم.» 

مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل بین الملل، درباره علت  این هدف‏‌گذاری استراتژیک داعش، به فرارو گفت: «داعش دچار مرض پرخوری خشونت شده است. این مرض جزو بیماری‌هایی است که خشونت‏گرایان برای پوشش عملکرد سیاسی خود به آن مبتلا می‌شوند »

تداوم ائتلاف علیه داعش؛ چالشی رو به افزایش

حالا با انتشار چندین ویدئو رعب‏ آور واکنشی قابل پیش‎‏بینی برای اعضای این گروه تروریستی به دست آمده است و افکار عمومی در برابر پرسشی جدی و چالش برانگیز قرار گرفته‎‌اند، برخی موافق ادامه روش کنونی ائتلاف مبارزه علیه این گروه تروریستی و دیگرانی نیز در زمره مخالفان آن هستند. 

صافی الکساسبه، پدر خلبان اردنی گفته است: اعدام ساجده ریشاوی و زیاد کربولی در واکنش به جنایت داعش کافی نیست و با این کار انتقام خون پسرم گرفته نمی‌شود چراکه خون معاذ خون تمام ملت اردن است. 

اما برخی رسانه ها خبری دیگری را منتشر کرده اند. ایسنا به نقل از دیلی تلگراف می‏ آورد، صافی الکساسبه اعلام کرد، وی از ابتدا با ورود پسرش به حملات ائتلاف ضد داعش موافق نبوده است و تمام اردنی‌ها مشارکت اردن در ائتلاف را محکوم می‌کنند و ارتش تنها باید از ملت اردن دفاع کند نه اینکه مثل آفریقا وارد جنگ در تمام دنیا بشود.

• اعتراضات مردم کشورهای عضو ائتلاف و آینده آن 

در همین راستا برخی خبرگزاری‌ها از اعتراض مردم اردن نسبت به شرکت نیروهای نظامی این کشور در ائتلاف علیه داعش خبر داده‌اند. اعتراضات و مخالفت‏‌هایی که با کشته شدن خلبان این کشور اوج گرفته است. اعتراضاتی که رد پای آنها در اظهارات مقامات مسئول کشورها مشهود و آنها را به اتخاذ واکنشی حمایتی و تجدید روحیه وادار کرده است.

مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با اشاره به اقدامات اخیر داعش و درگیر شدن افکار عمومی در آن به فرارو گفت: «در ائتلاف نوعی محافظه کاری معطوف به عمل گرایی به وجود خواهد آورد.»

نوعی «عمل گرایی» که  عبداللطیف بن راشد الزیانی از آن به عنوان «عزم و اراده جدی » یاد می‌کند. دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس در واکنش به این حادثه می‏‌گوید: «این جنایت شنیع عزم و اراده همگان را برای مقابله با داعش تقویت می‌کند.»

به نظر مطهرنیا، محافظه‌کاری معطوف به عمل‌گرایی ائتلاف علیه نیروهای داعش موجب خواهد شد که «نیروهای ائتلاف، اگر اسرایی را به نیروهای داعش بدهند، به گونه‌ای واکنش نشان دهند که زمینه‌های خشونت داعش بر اسرای خود را کاهش دهند.»

به عقیده وی، این نگرانی هم اکنون در رفتار امارات نیز مشهود است که این کشور از مشاهده نیروهای خود، در وضعیت خلبان اردنی واهمه دارد. 

وی سپس در توضیح عکس العمل امارات به فرارو گفت: «این کشور در ظاهری محافظه کارانه از ائتلاف فاصله می‎‌‏گیرند.» 

این کارشناس مسائل بین‌الملل در تشریح وجه عمل ‌گرایانه در آینده این ائتلاف گفت: «در عمل، همگرایی بیشتری در مبارزه با داعش تجربه خواهد شد. ائتلاف تلاش خواهد کرد وضع موجود را حفظ کند و تحرکات منطقه‏‌ای را به نفع خود جذب کند.»

• اردن تاوان آمریکا را داد

«پرداخت بهای سنگین» در مبارزه علیه داعش، محور انتقاد اردنی ها به مقامات کشورشان است. این گروه از مردم اردن معتقد هستند که کشورشان نباید به این ماجرا وارد شود و در آن هزینه بپردازد.

مسئله‏‌ای که در اظهار نظر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان آشکار است: «اردن بهای سنگینی را به دلیل مقابله با گروه داعش پرداخت.» 

 البته به نظر محمد ایرانی تنها نگرانی اردنی‌‏ها از هزینه کردن این کشور در جنگ علیه داعش نیست. این کارشناس مسائل بین الملل معتقد است، حضور اردن در ائتلاف آمریکایی علیه داعش «موجب تحریک جریان سلفی حامی داعش در اردن خواهد شد» و این مسئله مورد انتقاد اردنی هاست.»

• داعش ابزار کسب مشروعیت آمریکا در منطقه 

کشورهای عضو ائتلاف تاوان حضور داعش در منطقه را بسیار بیش از آمریکا می‌‏دهند. در همین حال آمریکا خود از حضور این نیروها –که به تعبیری بسیاری از ناظران سیاسی ساخته آمریکا و برخی کشورهای منطقه است- بهره مند می‏‌شوند. 

مطهرنیا در همین باره به فرارو گفت: «به باور من زمینه‌ساز حضور داعش در منطقه سرویس‌های اطلاعاتی منطقه هستند. این‌ها مولفان داعش هستند که از آن بهره‌وری منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌کنند. »

 

به گفته این کارشناس بین‌الملل «آمریکا از یک سو ائتلاف داعش را رهبری می‏‌کند اما بسیج نیروها را فعلیت نمی‏‌بخشد» 

مسئله‌ای که آمریکا را در ماجرای خلبان اردنی متهم به تعلل در بکارگیری نیروهای امدادی‏‌اش، و وادار به واکنش کرد، در همین باره یکی از مقامات ارشد ارتش آمریکا گفت: «تروریست‌های داعش در عرض چند دقیقه ستوان الکساسبه را به اسارت گرفتند و زمانی برای مداخله ما وجود نداشت.»

در همین حال شیخ عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات نیز از باربارا لیف، سفیر جدید آمریکا در این کشور پرسید که چرا فرماندهی مرکزی برای نجات خلبان‌ها دسترسی مناسبی به شمال عراق ندارد. این در حالی است که سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا در این باره اظهارنظری نکرده است.

مطهرنیا با اشاره به حضور نظامی آمریکا در منطقه کوبانی و قرار گرفتن این نیروها در کنار مردم برای آزادی منطقه از داعش گفت که آمریکا منتظر درخواست مردم منطقه و ائتلاف برای حضور در منطقه است تا بهره برداری های خود را از آن داشته باشد و برای خود مشروعیت کسب کند.

 هرچند آمریکا دست‎یابی به آستانه «انتظار و درخواست‏‌ها» را با «کاغذ بازی»‏هایی برای مجوز ارسال سلاح به کشورهای ائتلاف پوشش می‏‌دهد. 

موضوعی که اشتون کارتر، نامزد احراز پست وزارت دفاع آمریکا نیز به آن معترف است. وی در همین باره گفته کاغذبازی‌هایی را که روند ارسال تسلیحات به اردن را کند می‌کند، تغییر داده و این روند را تسریع بخشد چراکه اردن قصد دارد مبارزاتش را علیه تروریست‌های داعش تسریع کند. وی اضافه کرده است: به خوبی می‌دانم که کاغذبازی‌های غیرضروری می‌تواند ارسال تجهیزات لازم را کُند کند.

گروهی از کارشناسان بین‌الملل بر این عقیده هستند که آمریکا به دنبال کسب مشروعیت از حضور خود در منطقه خاورمیانه است. مشروعیتی که به واسطه جنگ با عراق و افغانستان به دست نیاورد. 

مهدی مطهرنیا در همین باره گفت: «بسیاری از مردم کوبانی، پس از آزادی این منطقه از تسلط داعش، از آمریکا به خوبی یاد می‌‏کنند.»