در سال آینده مردم با چه درآمدی یارانه نقدی دریافت نمی‌کنند؟

بر پایه قانون بودجه سال ۱۳۹۳ دولت باید یارانه نقدی را صرفا به سرپرستان خانوارهای متقاضی ـ که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند ـ پرداخت می‌کرد که مجموع درآمد سالانه آن‌ها، کمتر از رقم تعیین شده از سوی دولت باشد. 

 دولت قبل و همچنین دولت یازدهم بر خلاف نص صریح قانون، تاکنون این بند از قانون بودجه را به دلایلی اجرایی نکرده بود. با این حال، مدتی پیش دولت در اقدامی قابل تحسین، یارانه ایرانیان خارج از کشور را حذف کرد. 

بنابراین، یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد، اینکه نزدیک سه میلیون ایرانی خارج از کشور یارانه دریافت می‌کردند، به این معناست که دولت در طول چهار سال از اجرای قانون هدفمندی، نزدیک به ۵۰۰۰ میلیارد تومان یارانه به آن‌ها پرداخت می‌کرده است. 

بنا بر این گزارش، هرچند دولت یازدهم در سال جاری اقدام به حذف پردرآمدهای داخلی نکرده است، در لایحه بودجه ۹۴ سناریو حذف یارانه قشرهای پردرآمد را تغییر داده ‌و پرداخت یارانه به مردم را به استانداری‌ها واگذار کرده است که بر این اساس، استانداری‌ها با شناسایی افراد پردرآمد جامعه، یارانه آن‌ها را قطع و درآمد حاصل از آن را صرف پروژه‌های عمرانی‌‌‌‌ همان استان می‌کنند. 

با این حال با توجه به کاهش قیمت نفت احتمال اینکه دولت و مجلس در سال آینده به صورت جدی‌تر اجرای قانون هدفمندی و کاهش تعداد افراد یارانه بگیر را در دستور کار قرار دهند، بیشتر خواهد بود. در همین حال امروز در کمیسیون انرژی مجلس، طرحی در ارتباط با حذف یارانه بگیران پردرآمد تصویب شده که در صورت تصویب نهایی در کمیسیون تلفیق و صحن علنی مجلس به صورت قانون درخواهد آمد و دولت ملزم به اجرای آن است. 

بر اساس طرح کمیسیون انرژی، یارانه نقدی افراد با درآمد بالای ۲میلیون تومان در ماه قطع می‌شود و در سال آینده فقط به افرادی یارانه نقدی داده شود که درآمد ماهانه آن‌ها زیر این رقم است. 

در گذشته نیز دولت اعلام کرده بود به علت اینکه اطلاعات دقیقی از دهک‌های بالای درآمدی در اختیار دولت نیست، اگر بخواهیم فرض را به حذف یارانه افراد با حقوق بالای ۳ میلیون تومان در نظر بگیریم، تنها می‌توانیم یارانه ۲ تا ۳ میلیون نفر را حذف کنیم، زیرا در سیستم خوداظهاری تنها همین تعداد حقوق خود را بالای ۳ میلیون تومان اعلام کرده‌اند. 

این گزارش می افزاید، احتمالاً با تصویب عدد دو میلیون درآمد، تعداد افراد بیشتری از یارانه بگیران حذف می‌شوند. اگر بر اساس آمارهای گذشته، دولت بتواند در سال آینده،۱۰ میلیون نفر را حذف کند، در سال می‌تواند نزدیک به ۵۰۰۰ میلیارد تومان در اعطای یارانه‌ها صرفه جویی کند که می‌تواند با آن بخشی از هزینه‌ها و کسری بودجه را تأمین نماید. 

اما در حالی شناسایی افراد ثروتمند و قطع یارانه نقدی آن‌ها به عنوان طرح اصلی دولت برای اصلاح نحوه پرداخت یارانه نقدی نام برده می‌شود که این طرح منتقدان فراوانی دارد و آنان بر این باورند که ابزارهای لازم برای شناسایی میزان درآمد مردم مشخص نیست و در صورتی که این طرح اجرایی شود، پرداخت یارانه نقدی به خوبی اصلاح نخواهد شد. 

در پایان باید گفت، در صورتی که دولت از اصرار خود مبنی بر شناسایی پردرآمد‌ها برای حذف دست بردارد و با توجه به اینکه شناسایی گروه‌های درآمدی پایین کار راحت تری خواهد بود، شناسایی گروه‌ها و دهک‌های پایین درآمدی با استفاده از اطلاعات آماری سازمان‌های حمایتی، می‌تواند گزینه مناسبی برای ادامه پرداخت یارانه‌های نقدی به افراد نیازمند باشد؛ بدون اینکه دولت در دور باطل، حق پرداخت یارانه نقدی به همه افراد و یا پرداخت به بخشی از جامعه گرفتار شود.