ایران و آمریکا پیش‌نویس تسریع فرایند مذاکرات هسته‌ای را آماده کردند

منابع دیپلماتیک به پایگاه اطلاع‌رسانی «المانیتور» اعلام کردند که مذاکره‌کنندگان آمریکایی و ایرانی تمامی هفته را به صورت فشرده در ژنو تلاش کرده‌اند تا پیش‌نویس یک سند مشترک به منظور تسریع بخشیدن به مذاکرات هسته‌ای را آماده کنند اما بعید است که این سند را در نشست روز 18 ژانویه (28 دی ماه) ایران و 1+5 (آمریکا‌، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) ارائه شود. یک دیپلمات حاضر در مذاکرات روز 17 ژانویه به المانیتور درباره این سند که به منظور تسریع فرایند مذاکرات راه‌حل جامع تدوین شده است گفت: «در این دوره از مذاکراه» چنین سندی در نشست ایران و 1+5 ارائه نمی‌شود. این منبع دیپلماتیک اعلام کرد، سندی که ایران و آمریکا برای تدوین آن در ژنو تلاش کرده‌اند «اصول توافق» نام دارد و بر اساس شواهد یکی از عناصر توافق چارچوبی است که ایران و 1+5 به دنبال آن هستند که تا پایان ماه مارس آن را تکمیل کنند.

طبق این گزارش، «جان کری» وزیر خارجه آمریکا و «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران که در یک هفته گذشته دو مرتبه با یکدیگر دیدار کردند، پیشتر ابراز امیدواری کرده بودند که این دوره از رایزنی‌های ایران و‌ آمریکا به تسریع توافق نهایی کمک کند. المانتیور در گزارش خود نوشت که علیرغم آنکه هم ظریف و هم وزیر خارجه آمریکا، جدیت، تخصص و شوق طرفین را برای رسیدن به توافق هسته‌ای تحسین می‌کنند اما همچنان دشواری‌هایی وجود دارد؛ حتی در زمینه تدوین سندی از اصول گسترده‌تر مذاکرات هسته‌ای مشکلاتی وجود دارد. دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به 1+5 در حالی از روز 28 دی (18 ژانویه) در شهر ژنو سوئیس برگزار می‌شود که بر اساس توافق موقتی که سال گذشته در همین شهر به دست آمد، قرار بود طرفین نهایتا ظرف یکسال، یعنی تا سوم آذر 93 (24 نوامبر 2014)، به توافق نهایی دست یابند. با این حال، پابرجا بودن اختلافات موجب شد تا مهلت این مذاکرات، دو بار تمدید شود. ضرب‌الاجل جدید مذاکرات هسته‌ای، 9 تیر ماه 94 (30 ژوئن 2015) اعلام شده است. در بین اختلافات طرفین مذاکره‌کننده ایران و 1+5 می‌توان به میزان ظرفیت‌ غنی‌سازی ایران، سرعت لغو تحریم‌های ایران و مدت زمان توافق نهایی اشاره کرد. «علی واعظ» محقق ارشد گروه بین‌المللی بحران به المانیتور درباره مذاکرات اخیر وزرای خارجه ایران و آمریکا اشاره کرد، مذاکرات اخیر بین تیم مذاکره کننده ایران و آمریکا «فشرده‌ترین و متمرکز‌ترین مذاکرات از سال 2013 تاکنون به حساب می‌آید. من فکر می‌کنم هدف مذاکره‌کنندگان دو کشور تدوین چارچوبی است که خطوط گسترده یک توافق توافق را تعیین می‌کند و احتمالاً توسط نمایندگان ایران و‌ آمریکا به دیگر اعضای گروه 1+5» در نشست 18 ژانویه ارائه خواهد شد. وی ادامه داد: «میزان پیشرفتی که در زمینه رسیدن به این هدف به دست آورند، آینده این مذاکرات را تعیین می‌کند». اواخر روز 16 ژانویه (26 دی ماه)، «هلگا اشمیت» معاون رئیس سیات خارجی اتحادیه اروپا به تیم مذاکره‌کننده ایران و آمریکا پیوست و روز 17 ژانویه (27 دی ماه) دیداری را با مقامات ایرانی و آمریکایی برگزار کرد و مقامات روسیه و ایران نیز عصر روز شنبه (دیروز) دیدارهای دوجانبه‌ای را در ژنو با یکدیگر صورت دادند. المانیتور گزارش کرد که بعد از نشست روز یکشنبه (امروز) ایران و 1+5، احتمالاً نمایندگان چین و ایران قرار است نشست‌های دوجانبه‌ای را برگزار کنند. طرفین مذاکره طبق توافقات صورت گرفته در تلاش هستند تا پایان ماه مارس به یک توافق چارچوبی برسند و امیدوارند که نشست کنونی ژنو، به تلاش آنها در این زمینه تسریع بخشد. در حالیکه طرفین ایران و 1+5 در حال مذاکره برای رسیدن به توافق جامع هسته‌ای هستند، نمایندگان سنای آمریکا، که از ابتدای سال جدید میلادی رسما کار خود را با اکثریت جمهوری‌خواه آغاز کرده، در حال حاضر دو طرح ضدایرانی را در نوبت معرفی دارند. طرح اول را «مارک کرک» و «رابرت منندز» در نظر دارند که خواهان تصویب تحریم‌های مشروط علیه ایران است. طرح دوم هم متعلق به «باب کورکر» و «لیندسی گراهام» است که خواهان تصویب هرگونه توافق با ایران، پیش از اجرایی شدن آن، در کنگره است. با اینحال، «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه (26/10) در نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر انگلیس در واشنگتن، با بیان این ادعا که تحریم‌ها عامل آمدن ایران به پای میز مذاکره بوده است تصمیم فعلی کنگره برای معرفی طرح‌های تحریمی جدید علیه ایران را اقدامی مخرب و تضعیف‌کننده مذاکرات هسته‌ای جاری توصیف و آن را تهدید به وتو کرد.