تضعیف داعش زیر سایه اتحاد نانوشته ایران و غرب در آسمان و زمین عراق

 بیش از 100 روز از زمان تشکیل ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا برای مقابله با داعش می‌گذرد، ائتلافی که سه ماه پس از حمله این گروه تروریستی به عراق با مشارکت بیش از 20 کشور جهان بار دیگر زمینه لشکرکشی نیروهای خارجی به عراق را فراهم کرد.

خردادماه گذشته، در حالی که عراق سرمست برگزاری سومین انتخابات پارلمانی پس از سقوط حکومت صدام و نخستین انتخابات پس از نیروهای اشغالگر خارجی بود، گروه تروریستی داعش به مرزهای غربی و شمالی عراق حمله کرد و توانست در مدت زمان کوتاهی، بخش های گسترده ای از خاک این کشور را به تصرف خود درآورد.

نفود نیروهای داعش در عراق به سرعت انجام گرفت و در حالی که قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی درگیر بحران جنگ داخلی سوریه بودند، هیچ کس فکرش را هم نمی‌کرد چه آینده ای در انتظار کشوری است که داعش پا به آن گذاشته است؛ با انتشار اولین تصاویر و فیلم‌ها از کشتار بی رحمانه داعش در کنار تهدیدات بی سابقه این گروه علیه دیگر کشورهای منطقه و جهان اما به چرخش توجهات جهانی پس از اوکراین و سوریه به این همسایه ایران منجر شد.

سه ماه پس از حمله داعش به عراق و تشدید بحران امنیتی در این کشور که هزاران کشته برجای گذاشته بود، «باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا از تشکیل ائتلاف بین المللی با حضور دوستان منطقه ای و جهانی واشنگتن علیه داعش خبر داد؛ ائتلافی محدود به حملات هوایی و در خاک عراق و سوریه برای تضعیف گروه تروریستی داعش که اکنون دیگر نام خود را به خلافت اسلامی تغییر داده بود.

اواسط شهریور ماه گذشته، حملات ائتلاف بین المللی علیه داعش از پایگاه هایی مختلفی در خاورمیانه آغاز شد و امروز نزدیک به 120 روز از آغاز این حملات می‌گذرد.

آرایش ائتلاف بین‌المللی در بازگشت به خاورمیانه

بیش از 60 کشور جهان شامل کشورهای عربی خاورمیانه، اروپایی، غربی و اقیانوسیه در ائتلاف بین المللی برای مقابله با داعش با هدف نهایی تضعیف این گروه تروریستی حضور دارند، ائتلافی که نزدیک به چهار ماه از آغاز حملات آن در عراق و سوریه می‌گذرد و تحلیل های متفاوتی درباره عملکرد این ائتلاف منتشر شده است.

از همان ابتدای تشکیل این ائتلاف بر پیگیری اهداف آن از سوی انجام حملات هوایی و نه لشکرکشی نظامی به عراق و سوریه تاکید شد، جنگنده های اردن از پایگاه های نظامی این کشور، کشورهای حاشیه خلیج فارس از پایگاه های نظامی عربستان، کویت و بحرین علیه مواضع داعش به پرواز درمی آیند، دیگر جنگنده های کشورهای غربی نیز از فرودگاه های بین المللی عراق، یک فرودگاه در ترکیه و عربستان پرواز می‌کنند.

طی 6 ماه گذشته اما واشنگتن اقدام به ارسال مشاوران نظامی به عراق کرد، نزدیک به 500 مشاور نظامی با هدف محافظت از سفارتخانه و کنسولگری آمریکا در عراق و همچنین آموزش و مشاوره به نیروهای عراقی در این مدت راهی بغداد شدند.

این در حالی است که دیگر کشورهای غربی حاضر در ائتلاف بین المللی نیز بیش از صدها نیروی نظامی خود را برای پشتیبانی و حضور در حملات ائتلاف راهی منطقه خاورمیانه و پایگاه های نظامی منطقه کرده اند.

وضعیت داعش، 120 روز پس از آغاز حملات ائتلاف بین المللی

ائتلاف بین المللی برای مقابله با داعش در حالی حملات خود را آغاز کرد که نیروهای گروه تروریستی داعش بخش های گسترده ای از غرب و شمال عراق عراق را اشغال کرده و در استانه حمله به اربیل و منطقه خودمختار کردستان عراق بودند.

بحران کوبانی، روستایی استراتژیک در مرزهای مشترک ترکیه و سوریه، تصرف سنجار و کشتار هزاران نفر از ایزدی‌ها و همچنین احتمال حمله به اربیل، جایی که کنسولگری آمریکا در آن قرار دارد و .... موضوعاتی بودند که ائتلاف بین المللی با آن مواجه بود؛ از سوی دیگر، کمک نظامی ایران به کردهای عراق و مشاوره نظامی گسترده به نیروهای عراقی و کرد و نیروهای شیعه حاضر در این کشور منجر شد که اتحادی قدرتمند برای مقابله با داعش روی زمین شکل بگیرد.

تحلیلگران بر این باور بودند که آسمان عراق و سوریه برای مقابله با داعش در اختیار آمریکا و زمین در اختیار ایران است، تا اتحاد نانوشته تهران و واشنگتن در کنار یکدیگر، منجر به عقب نشینی داعش از بسیاری از مواضع خود شد. کوبانی که در آستانه سقوط بود با حملات بی شمار ائتلاف بین المللی از خطر تصرف به دست داعش دور ماند. منطقه سنجار نیز به تازگی پس از ماه ها بحران حضور داعش و کشتار هزاران نفر آزاد شد. از سوی دیگر بسیاری از مناطق، فرودگاه، سدها و مناطق استراتژیک نفتی عراق و سوریه نیز در ماه های گذشته از دست داعش آزاد شدند.

در نهایت به نظر می‌رسد، تشکیل ائتلاف بین المللی برای مقابله با داعش که به زعم بسیاری از مقامات غربی نتوانست اهداف از پیش تعیین شده این ائتلاف را محقق کند اما در کنار اتحاد نانوشته ایران در تضعیف این گروه تروریستی و جلوگیری از ادامه پیشروی های آن موثر بوده است؛ موضوعی که در آینده روشن تر خواهد شد و باید دید ائتلاف ایران و غرب شکل ملموس تری در منطقه به خود خواهد گرفت یا نه.