-
دوشنبه, ۸ دی ۱۳۹۳، ۱۰:۳۴ ق.ظ
-
۱۳۲
این روز‌ها میزان تأثیرگذاری ایران بر مبارزات نیروهای دولتی و مردمی عراق علیه تروریست‌های داعش به حدی رسیده که نه در محافل رسمی و نه غیر رسمی بین‌المللی، هیچ کس قادر به انکار آن نیست؛ اما در پی ناکامی آمریکا در تلاش برای کنار گذاشتن ایران از روند مبارزه با تروریسم در عراق از طریق وارد نکردن ایران به ائتلاف تحت رهبری خود، اکنون رسانه‌های این کشور دست به فضاسازی علیه «پیامد»های حضور ایران در عراق هستند.
به عبارت دیگر، پس از آنکه غربی‌ها دریافتند فارغ از نظر و دیدگاه آن‌ها، ایران در عمل به مؤثر‌ترین نیرو در مبارزه با تروریسم در عراق تبدیل شده، اکنون از طریق رسانه‌های خود در پی القای این فضا هستند که هرچند حضور ایران در حال حاضر برای شکست دادن داعش ضروری بوده و عملاً هم راستا با سیاست‌های آمریکا و غرب در منطقه است، پس از پیروزی، نفوذ ایران خود به چالشی برای منطقه تبدیل خواهد شد.
نخستین نمود مهم از این سیاست که در قالب یک جریان رسانه‌ای شکل گرفته، پنج روز پیش یعنی در ۲۳ دسامبر در نشریه «کریستین ساینس مانیتور» بازتاب یافت. در مطلب این نشریه با طرح این ادعا که گروه‌های مسلح شیعه تحت حمایت ایران در عراق، می‌توانند در آینده از داعش نیز خطرناک‌تر باشند، به نقل از برخی مقامات سابق آمریکایی آمده بود که حضور این گروه‌ها در آینده، عراق را از درون تهدید خواهد کرد.
این نشریه، اظهارات یکی از دستیاران سابق ژنرال دیوید پترائوس را بازتاب داده بود که گفته بود: هرچند آمریکا تصمیم دارد ۱۵۰۰ نیروی دیگر را برای کمک به مبارزه با داعش به عراق بفرستد، واشنگتن باید اکنون توجه خود را بر یک تهدید دیگر که می‌تواند بزرگ‌تر و جدی‌تر هم باشد متمرکز کند؛ یعنی شبه نظامیان شیعه تحت حمایت ایران. این مقام سابق آمریکایی غیرمستقیم خواستار آمادگی نیروهای آمریکایی برای مبارزه با گروه‌های تحت حمایت ایران در عراق شده بود.
این نشریه در مطلب خود با زیرکی تمام به این نکته اشاره کرده بود که در جریان تهاجم نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و طی سال‌های حضور آمریکایی‌ها در این کشور، این گروه‌های مسلح در موارد متعددی با نیروهای آمریکایی مبارزه کرده و «مسئول مرگ صد‌ها نیروی آمریکایی» بوده‌اند. به این ترتیب، مانیتور گروه‌های شیعه را تهدید مستقیمی علیه منافع و امنیت آمریکا جلوه داده است.
اما این خط خبری تنها به نشریه مذکور محدود نماند، زیرا صبح امروز، روزنامه «واشنگتن پست» نیز با انتشار مطلبی به طرح این موضوع پرداخت که هرچند ایران و آمریکا در حال حاضر، برای دستیابی به هدفی واحد در عراق می‌جنگند و در عمل، نوعی همکاری را با یکدیگر شکل داده‌اند، این همکاری و همسویی موقتی است و در آینده امکان بروز تقابل و تعارض میان دو کشور در عراق وجود دارد.
جالب اینجاست که همین مطلب عیناً در برخی از نشریات منطقه نیز بازتاب داده شده است. روزنامه «گالف نیوز» امارات، یکی از نشریاتی است که ساعاتی پس از انتشار مطلب فوق، آن را در سایت خود بازنشر کرده و در حقیقت، از تحلیل ارائه شده از سوی روزنامه واشنگتن پست درباره ماهیت و پیامدهای حضور ایران در عراق حمایت کرده است.
نکته مهم درباره این مطالب آنکه در هیچ یک از آن‌ها اهمیت و تأثیر حضور ایران در مبارزه با داعش در عراق انکار نشده، زیرا واقعیات میدانی به گونه‌ای است که اصولاً امکان انکار چنین حقیقتی وجود ندارد. با وجود این، تمرکز این مطالب بر دوره «بعد از شکست داعش» در عراق معطوف شده که در آن، نقش‌آفرینی و نفوذ ایران در عراق به نفع آمریکا نخواهد بود.
بنابراین، می‌توان از این دید گفت میزان تأثیرگذاری ایران در مبارزه با تروریسم در عراق به حدی رسیده که اکنون برای بسیاری از محافل غربی، شکست داعش در آینده‌ای نه چندان دور به امری مسجل تبدیل شده و اکنون بحث بر سر این است که کدام کشور در آینده عراق نقش اصلی و مؤثر را خواهد داشت؟
باید اشاره کرد که در دوره پیش از پیشروی‌های داعش در عراق، آمریکا تلاش زیادی برای محدود کردن نفوذ ایران در عراق انجام داد که نمود آن، تلاش بی‌وقفه واشنگتن برای کنار زدن نوری مالکی از سمت نخست وزیری این کشور بود. در حقیقت، سکوت و انفعال آمریکا در مقابل پیشروی‌های اولیه داعش نیز با همین هدف انجام گرفت.
با وجود این، در عمل ثابت شد نه تنها کنار رفتن مالکی از قدرت به کاهش نفوذ ایران در عراق منجر نشد، بلکه نقش آفرینی فعال ایران در مبارزه با داعش، عملاً سبب بیشتر شدن این نفوذ شد. به این ترتیب، ابزاری که آمریکا با استفاده از آن قصد داشت به منافع ایران ضربه بزند، اکنون به برگ برنده‌ای در دست ایران تبدیل شده که آمریکا را نسبت به آینده نفوذ منطقه‌ای خود نگران ساخته است.
