جزئیاتی از حادثه گروگانگیری سیدنی

 «باید هشدار دهیم نه اینکه احساس خطر کنیم.» این جمله مبنای اصلی کمپین مبارزه با تروریسم جان هاوارد، نخست وزیر سابق استرالیا در جریان حادثه بمب گذاری بالی در سال 2002 بود که منجر به کشته شدن 88 استرالیایی شد. این حمله مدت کمی بعد از حملات 11 سپتامبر 2001 در ایالات متحده بود. درحالی که استرالیا حامی فعال «جنگ علیه ترور» به رهبری ایالات متحده بود، در سال 2002 و 2005 در بمب گذاری های جزیره توریستی بالی که مقصد مورد علاقه استرالیایی ها برای تعطیلات است و حمله به سفارت استرالیا در اندونزی در سال 2004، مورد تهدید قرار گرفت.

اخیراً هم سازمان اطلاعات امنیتی استرالیا، سطح تهدید امنیتی را از متوسط به زیاد تغییر داده است، یعنی احتمال وقوع حمله تروریستی زیاد است و با پیوستن شماری از اتباع استرالیایی به گروه داعش در عراق و سوریه، برخی از رهبران استرالیایی اخیراً هشدار داده اند که «خشنودی از خود، بزرگترین دشمن ماست».

شروع حادثه

روز دوشنبه گذشته تروریسم به قلب سیدنی رسید، اما آن گونه که تبلیغات نشان دادند، یک ناراضی متولد ایران که خودش را روحانی می دانست عامل این حادثه بود، اما این بار نتیجه معکوس چشمگیری داشت. به جای به وجود آمدن شکاف، تعهد استرالیا به مبارزه با تروریسم جهانی تقویت شد و جامعه به هم نزدیک شد و مسلمانان و غیرمسلمانان به طور یکسانی در زمینه حادثه گروگان گیری همبستگی شان را نشان دادند. روز سه شنبه، تاج های گلی در محل حادثه قرار داده شدند و مایک بیرد، یکی از مقامات محلی نیو ساوت ولز در توییترش نوشت: «حرکت عظیمی برای حمایت از قربانیان و بازماندگان حادثه سیدنی در حال شکل گیری است. این نشان می دهد که ما چه کسی هستیم.»

استرالیایی ها در حالی صبح خود را آغاز کرده بودند که خبر گروگانگیری حدود 20 نفر از مردم توسط یک فرد مسلح در یک کافی شاپ در قلب منطقه تجاری مرکزی سیدنی، همه را شوکه کرد. این کافه در منطقه مارتین و در همان خیابانی که شبکه 7 تلویزیون قرار دارد و در نزدیکی چند ساختمان مهم دیگر همانند بانک مرکزی واقع شده است. به همین دلیل شبکه های خبری به سرعت این حادثه را پوشش دادند.

بعد از این که گروگان ها پرچم داعش را پشت پنجره گرفتند، نگرانی ها از این که گروگانگیر عضو داعش و یا دیگر گروه های جهادی شبه نظامی باشد، افزایش یافت. ایستگاه قطار شلوغ خیابان مارتین تعطیل شد و ساختمان های اطراف تخلیه شدند، حتی برنامه های اپرای معروف سیدنی هم لغو شدند و صدها پلیس به منطقه تجاری مرکزی اعزام شدند. تونی ابوت، نخست وزیر استرالیا کمیته امنیت ملی کابینه را مامور پیگیری این حادثه کرد.

عامل حادثه هارون مونس 50 ساله که یک روحانی تقلبی بود، در لیست مظنونین اف بی آی و سازمان اطلاعات امنیتی استرالیا قرار داشت و ارتباطاتی با گروه داعش هم داشت، علاوه بر این متهم به قتل همسرش و چند مورد سوءاستفاده جنسی هم بوده است. مونس سال 1996 از ایران به استرالیا آمد و به سرعت تقاضای پناهندگی سیاسی کرد. وی زمانی که در سال 2007 تا 2009، ایمیلی تنفرآمیز به خانواده های سربازان کشته شده در جنگ افغانستان ارسال کرد، مورد توجه مقامات امنیتی استرالیا قرار گرفت.

در جریان حادثه گروگانگیری، مونس خواستار پرچم داعش و صحبت با نخست وزیر استرالیا شده بود. وی همچنین سعی کرده بود با رادیو سیدنی و روزنامه ها ارتباط برقرار کند و سه فیلم هم در سایت یوتیوب قرار داد که در آنها گفته می شود «این حمله ای به استرالیا توسط داعش است.» وی همچنین ادعا کرده بود که سه بمب در نواحی مختلف شهر کار گذاشته است. در ساعت 2 بامداد، شش گروگانگیر توانستند فرار کنند و متعاقب آن پلیس به درون کافه حمله کرد و در حین تیراندازی و درگیری، مونس و دو گروگان 34 و 38 ساله کشته شدند.

واکنش گروه های مسلمان

با وجودی که این ترس و واهمه وجود داشت که این حمله موجب برانگیخته شدن تنش های مذهبی شود، واکنش رهبران سیاسی و مذهبی استرالیا منجر به متحد شدن جامعه شد. رهبران اسلامی از جمله مفتی اعظم، ابراهیم ابومحمد، رهبر بزرگترین گروه اسلامی کشور، با صدور بیانیه ای این جنایت را محکوم کرد و گفت که این گونه اقدامات به طور جزئی و کلی توسط اسلام تقبیح شده است.

در رسانه های اجتماعی هم خبری منتشر شد که یک زن محجبه مسلمان که سوار مترو بوده، از ترس، روسری اش را به آرامی برداشته است، این حرکت را یک استرالیایی دیده و از او خواسته تا روسری اش را سرش کند و نترسد، به همین دلیل با وی همراه شده است تا کسی او را اذیت نکند. در توییتر هم هشتگی با عنوان «من همراه تو خواهم بود» ایجاد شد که در طول دو روز بیش از 117 هزار توییت در این رابطه منتشر شد، حتی راسل کرو بازیگر هالیوود هم به آن پیوست.

مبارزه با داعش

بعضی از تحلیلگران این فاجعه را به خاطر تعهد استرالیا به مبارزه با داعش در عراق و سوریه می دانند. در ماه سپتامبر استرالیا حدود 600 سرباز به پایگاه نظامی ایالات متحده در امارات و چندین هواپیما به منظور مبارزه با داعش فرستاد. براساس گزارش رویترز، بیش از 160 استرالیایی عضو داعش و در حال مبارزه در عراق و سوریه هستند که حداقل 20 نفر از آنها به خانه بازگشته اند و  یک تهدید بالقوه امنیتی محسوب می شوند.