-
چهارشنبه, ۱۹ آذر ۱۳۹۳، ۰۱:۴۰ ب.ظ
-
۷۶
مهم کمیته اطلاعاتی سنای آمریکا درباره کاربرد احتمالی شکنجه در بازجویی سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) از مظنونان در "جنگ علیه تروریسم" است.
تهیه کنندگان گزارش نتیجه گرفته است که این شیوه ها به "اطلاعات مهم و قابل پیگیری" منجر نشده و جزییات به دست آمده از این بازجویی ها در دفاع از امنیت ملی آمریکا کلیدی نبوده است.
کمیته اطلاعات سنای آمریکا روز سه‌شنبه پس از 4 سال کش و قوس و در499 صفحه منتشر شد. گزارش منتشر شده صرفا خلاصه ای از تحقیق ۶۷۰۰ صفحه ای این کمیته است.
رئیس کمیته اطلاعاتی سنا، سناتور دیان فاینستاین امروز همزمان با انتشار نتیجه تحقیق ۵ ساله این کمیته گفت گزارش نتیجه بررسی دست کم ۱۹ بازداشتگاه مخفی سی آی ای در کشورهای ثالث و بازجویی دست کم۱۱۹ نفر با شیوه های خشن که در مواردی به شکنجه تبدیل شده است.
برنامه بازجویی از مظنونان تروریستی که درون سازمان سیا با عنوان "تفسیر، بازداشت و بازجویی" مشهور است، از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ در دوران ریاست جمهوری جورج بوش اجرا می شد و پس از روی کار آمدن باراک اوباما به دستور او متوقف شد.
انتشار این گزارش در همان ساعات اولیه واکنش‌های زیادی را در رسانه‌های بین المللی و شبکه‌های اجتماعی در اقصی جهان نقاط به همراه داشته است، بسیاری روش های شکنجه در سیا را با شکنجه در بدترین دیکتاتوری ها مقایسه کرده اند.
متن کامل گزارش
بخش های مهم از گزارش شکنجه‌های تکان دهنده توسط سیا
آزار و تجاوز جنسی: در صفحه 59 از این گزارش، سنا به مشاهده مواردی از تجاوز جنسی به مظنونین اشاره کرده است. سنا به همین واسطه سیا را به دلیل به کارگیری بازجویان فاقد صلاحیت، مورد انتقاد قرار داده است. در این بخش از گزارش آمده است: «بر خلاف اظهاراتی که «مایکل هایدن» رئیس سیا (در زمان ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش) و دیگر مقامات این آژانس بعدها عنوان کرده و گفتند تمامی افرادی که در بازجویی بازداشت‌شدگان شرکت داشتند، به دقت انتخاب شده و نشان داده بودند که قضاوت حرفه‌ای و بلوغ کاری دارند، اسناد سیا نشان می‌دهد که روند گزینش مد نظر (سانسور شده)، صورت نگرفته است.»
کمیته اطلاعات سنا با بیان اینکه سیا از سوابق رسوایی‌هایی که برخی از نیروهایش به بار آورده بودند، مطلع بوده، با این حال آن‌ها را مأمور بازجویی مظنونین کرده بود، می‌افزاید: «از جمله مسائلی که گروهی از افسران دخیل در بازجویی‌های نامناسب مظنونین داشتند، این بود که آن‌ها دچار مشکل مدیریت عصبانیت در محل کار بوده و گزارش شده است که به تجاوز جنسی اعتراف کرده‌اند.»
از جمله موارد جنجالی که در گزارش سنا به آن اشاره شده، بحث «تنقیه» اجباری با هدف آزار و اذیت بازداشتی و استفاده از آن به عنوان روش شکنجه و اهرم فشار برای اعتراف‌گیری است. حتی در افشاگری‌های صورت‌گرفته علیه سیا نیز به ندرت به این مسئله اشاره شده بود.
در صفحه 100 گزارش سنا در رابطه با این روش، آمده است: «تلگراف‌ها و سوابق نشان می‌دهد که بازداشت‌شدگان سیا که تحت روش‌های تشدید‌شده بازجویی سیا قرار داشتند، مورد تنقیه قرار می‌گرفتند؛ در حالی که مدرکی دال بر اینکه نیاز پزشکی به این کار بوده، وجود ندارد و دیگران هم به این کار تهدید شده بودند.»
در پی‌نوشت 584 از این گزارش اشاره شده است که چندین نفر از بازداشت‌شدگان از جمله «عبدالرحیم النشیری»، «مجید کلیان»، «ابو زبیده»، «مروان الجبور» تحت این عمل قرار گرفته‌اند. افسران سیا همچنین «رمزی بن الشیبه»، «خالد بن عطش» و «عدنان اللیبی» را به تنقیه تهدید کرده‌اند.
در بخشی از این پی‌نوشت آمده است: «افسران پزشکی سیا از تنقیه به عنوان ابزاری برای کنترل رفتار (بازداشت‌شدگان) یاد کرده‌اند.»
هرچند شرح نحوه به کارگیری این روش در ایمیل‌های سیا نشان می‌دهد افسران این سازمان چطور از این روش برای تغییر رفتار مظنونین استفاده می‌کرده‌اند، اما سازمان سیا در دفاع از این روش، آن را یک «روش درمانی کاملا مورد تائید» توصیف کرده است.
تهدید به قتل و تجاوز به اعضای خانواده‌های مظنونین: در صفحه 4 از خلاصه 19 صفحه‌ای سرفصل‌های این گزارش، در بخش مربوط به «بازجویی وحشیانه بازداشت‌شدگان سیا»، به تهدید مظنونین به آسیب رساندن به خانواده‌هایشان اشاره شده است.
در این بخش از گزارش آمده است: «افسران سیا دستکم سه نفر از مظنونین را به آسیب رساندن به خانواده‌هایشان، از جمله آسیب زدن به فرزند یک بازداشتی، به سوءاستفاده جنسی از مادر یک بازداشتی و به "بریدن گلوی مادر (یکی از بازداشت‌شدگان)"، تهدید کرده‌اند.»
در صفحه 70 از این گزارش به نمونه‌ای دیگر از این تهدیدات اشاره شده است. در این بخش از گزارش که به برخوردهای خشونت‌آمیز و آزارهای جسمی و لفظی علیه یکی از مظنونین به نام «عبدالرحیم النشیری» اشاره شده است. این تبعه سعودی در سال 2002 در دوبی بازداشت شد و به مدت چهار سال در بازداشتگاه‌های سیا در افغانستان، تایلند، لهستان، مراکش و رومانی نگهداری شد و نهایتا به بازداشتگاه «گوانتانامو» منتقل شد. هرچند اتهامات وی در سال 2009 رد شد، این اتهامات در سال 2011 بار دیگر احیا شد و وی همچنان در بازداشت به سر می‌برد.
محرومیت‌های طولانی از خواب: یکی دیگر از روش‌های افسران سیا برای اعتراف‌گیری از بازداشت‌شدگان، محرومیت طولانی از خواب و قرار دادن فرد در شرایط نامناسب برای ساعات متوالی بوده است.
در صفحه 3 از خلاصه 19 صفحه‌ای ابتدای گزارش، در این رابطه آمده است: «محرومیت از خواب، شامل بیدار نگه داشتن فرد تا 180 ساعت به صورت عمدتا ایستاده یا در شرایط نامناسب بوده و در مواردی دستان فرد در بالای سر بازداشتی، بسته می‌شده است.»
این گزارش می‌افزاید: «دستکم پنج نفر از بازداشت‌شدگان به واسطه محرومیت طولانی از خواب دچار توهمات آزاردهنده شده‌اند و در حداقل دو مورد، سیا همچنان به بیدار نگه داشتن این افراد ادامه داده است.»
در صفحه 16 از این گزارش، در پانویس 32 اشاره شده است که سازمان سیا یکی از بازداشت‌شدگان به نام «ابو حذیفه» را به همین روش شکنجه کرده است. در این بخش از گزارش آمده است: «ابو حذیفه پیش از آنکه سیا متوجه شود که او احتمالا آن کسی که تصور می‌شد، نبوده و آزاد شود، تحت حمام آب یخ و محرومیت از خواب به صورت ایستاده به مدت 66 ساعت قرار گرفته بود.»
در بخشی از گزارش سنا عنوان شده است که یکی از بازداشت‌شدگان به نام «خالد شیخ محد» تبعه پاکستانی به مدت هفت روز و نیم بیدار نگه داشته شده و بخش اعظم این مدت را در حالت ایستاده گذرانده است. بنا بر این گزارش، «مایکل هایدن» مدیر وقت سیا از بیدار ماندن وی در این مدت مطلع بوده است.
اعدام مصنوعی: از دیگر مواردی که در گزارش سنا به آن اشاره شده و پیش از این هم اسنادی در رابطه با آن منتشر شده بود، تهدید لفظی بازداشت‌شدگان به مرگ و همچنین اجرای اعدام مصنوعی بوده است. از جمله روش‌های پیشنهادی، استفاده از دفن مصنوعی برای ترساندن فرد بازداشت‌شده، بوده است.
در صفحه 4 از خلاصه 19 صفحه‌ای ابتدای گزارش آمده است: «سیا هفت نفر از بازداشت‌شدگان را در وضعیتی قرار داده است که باور کنند که هرگز زنده بازداشتگاه سیا را ترک نمی‌کنند. به یکی از بازداشت‌شدگان، گفته شده است که وی تنها در جعبه‌‌ای به اندازه تابوت از بازداشتگاه خارج می‌شود.»
این گزارش می‌افزاید: «یکی از بازجویان به یکی دیگر از بازداشت‌شدگان گفته است که او هرگز به دادگاه نمی‌رود، چراکه "ما هرگز نمی‌گذاریم دنیا بفهمد که ما با شما چه کردیم".»
غرق مصنوعی: در گزارش سنا همچنین در موارد متعدد به استفاده از روش غرق مصنوعی اشاره شده است. در صفحه سوم از خلاصه 19 صفحه‌ای گزارش آمده است: «روش غرق مصنوعی از لحاظ فیزیکی آسیب‌زا بوده و موجب تشنج و استفراغ فرد می‌شود. به عنوان نمونه، «ابو زبیده» (پس از غرق مصنوعی) "به طور کامل از هوش رفته و از دهان او که کاملا باز مانده بود، حباب خارج می‌شد." سوابق سیا توضیح داده است که غرق مصنوعی «خالد شیخ محمد» در مواردی به وضعیت "نزدیک به غرق" منجر شده است.»
بازجویی طولانی‌مدت و مداوم: گزارش سنا نشان می‌دهد یکی از روش‌های سیا برای شکنجه و تحت فشار قرار دادن بازداشت‌شدگان، بازجویی مداوم و بی‌وقفه برای چند روز و حتی چند هفته بوده است.
یکی از بازجویان سیا عنوان کرده است که «دقیقا، ممکن بود یک بازداشتی برای چند روز و چند هفته در وضعیتی بماند و کسی سراغی از او نگیرد.»
وی همچنین عنوان کرده است که در یکی از موارد، یکی از بازداشتی‌ها در حالی پیدا شده که برای مدت 17 روز به دیوار بسته شده بوده است. این بازجو، برخی از بازداشت‌شدگان را مانند یک «سگ‌های محبوس در لانه» توصیف کرده که وقتی درب سلولشان باز می‌شده، از ترس خم می‌شده‌اند.
ضرب و شتم و آزار جسمی بازداشت‌شدگان: نگاهی کلی به گزارش سنا نشان می‌دهد ضرب و شتم بازداشت‌شدگان از جمله عادی‌ترین روش‌های بازجویان سیا برای اعتراف گرفتن از بازداشت‌شدگان بوده است.
در صفحه 4 از خلاصه 19 صفحه‌ای این گزارش، به شرایط بازداشتگاه موسوم به «کوبالت» (COBALT) اشاره شده است. این بازداشتگاه که در افغانستان واقع شده، اسفناک‌ترین شرایط نگهداری مظنونین را داشته است.
در این بخش از گزارش، در مورد وضعیت افرادی که در این بازداشتگاه نگهداری می‌شدند، آمده است: «گاهی اوقات، بازداشت‌شدگان در کوبالت برهنه می‌گشتند یا دستانشان برای دوره‌ای طولانی بالای سرشان بسته می‌شد. زمان‌هایی دیگر، بازداشت‌شدگان در کوبالت، تحت روشی موسوم به "بازداشت خشن" قرار می‌گرفتند. در جریان این اقدام، تقریبا 5 افسر سیا بر سر بازداشتی فریاد کشیده، او را به بیرون از سلول کشیده، لباس‌های او را کنده و دستانش را می‌بستند. سپس سر او را با کیسه‌‌ای پوشانده و در حالی که به او سیلی و مشت می‌زدند، وی را در یک راهرو روی زمین می‌کشیدند.»
در صفحه 32 از گزارش سنا، عنوان شده است که سیلی زدن به صورت فرد بازداشت‌شده، یکی از موارد دوازده‌گانه‌ای است که از سوی دو پیمانکار امنیتی برای اعتراف‌گیری از مظنونین، به سازمان سیا ارائه شده بود.
در صفحه 41 گزارش در مورد بازجویی از ابو زبیده آمده است: «هر بار ابو زبیده از دادن اطلاعات بیشتر خودداری می‌کرد، بازجو به او سیلی می‌زد یا صورتش را در دست می‌گرفت.»
در پانویس 278 از گزارش هم در رابطه با ضرب و شتم «گل رحمان» در جریان یک «بازداشت خشن»، به نقل از مسئولان سیا، آمده است: «آن‌ها چند مرتبه به وی سیلی و مشت زدند... در حالی که او را در طول راهرو می‌کشیدند، او چند بار روی زمین افتاد و آن‌ها به کشیدن او روی خاک ادامه دادند... صورت، پاها و دستان رحمان خراش‌هایی برداشت، اما هیچ‌کدام از آن‌ها نیاز به توجه پزشکی نداشت.»
مرگ مظنونی که به اشتباه بازداشت شده بود: «گل رحمان» یک تبعه افغان بود که از سوی مقامات سیا به دست داشتن در اقدامات تروریستی متهم شده بود. وی پس از بازداشت در 29 اکتبر 2002، به بازداشتگاه «کوبالت» منتقل شد.
در نوامبر سال 2002، رحمان به دلیل شدت شکنجه‌های سازمان سیا و در حالی که به زمین زنجیر شده بود، به دلیل سرما جان خود را از دست داد.
در صفحه 497 از گزارش سنا، در رابطه با نحوه مرگ وی آمده است: «در روز (خط تیره) نوامبر 2002، «گل رحمان» با زنجیری کوتاه به دیوار سلول بسته شد که این امر وی را وادار می‌کرد روی کف بتونی سلول بنشیند. رحمان بالاپوشی به تن داشت، اما پائین‌تنه وی عریان بود. در روز (خط تیره) نوامبر 2002، نگهبان‌های بازداشتگاه »کوبالت» جسد بی‌جان گل رحمان را یافتند.»
این گزارش می‌افزاید: «هرچند کارمند سیا برای احیای وی تلاش کرد، اما این تلاش بی‌نتیجه بود و وی مرده اعلام شد. گزارش کالبدشکافی سیا، دلیل مرگ گل رحمان را «نامشخص» اعلام کرد، اما برداشت بالینی پزشکی که کالبدشکافی را انجام داد، این بود که دلیل مرگ، افت دمای بدن، بوده است.»
نکته‌ای که مسئله مرگ «گل رحمان» را بیش از پیش تأسف‌آور می‌کند، این است که او یکی از 26 نفری بوده که به اشتباه و بر خلاف قوانین بازداشت شده بودند.
در صفحه 16، پانویس 32 به اسامی این افراد اشاره می‌کند. در این بخش در رابطه با رحمان نوشته شده است: «گل رحمان، نمونه‌ای دیگر از هویت‌های اشتباه.»
