موضع تندروهای آمریکایی به تمدید مذاکرات چیست؟

 حامیان اسرائیل و جنگ طلبان جمهوری خواه با دلگرم شدن از شکست آمریکا و پنج قدرت جهانی در رسیدن به یک توافق جامع با ایران بر سر برنامه هسته ای، خواستار این شده اند که واشنگتن حتی در حالی که مذاکرات ادامه دارد، فشار اقتصادی به تهران را افزایش دهد و به کنگره برای بررسی هر گونه توافق نهایی حق وتو بدهد. سناتورها جان مک کین، لیندسی گراهام و کلی ایات سه جمهوری خواه جنگ طلب در بیانیه ای که پس از تمدید توافق منتشر شد، گفتند: «ما از تحریم های اقتصادی که توسط کنگره تصویب و با امضای رئیس جمهور تبدیل به قانون شدند حمایت کرده ایم. علاوه بر این از تحریم های جامعه ی بین المللی علیه ایران هم حمایت کرده ایم.»

این سه سناتور در ادامه می گویند «این تحریم ها تاثیری منفی بر اقتصاد ایران داشته اند و یکی از دلایل اصلی ای که ایرانی ها هم اکنون سر میز مذاکره نشسته اند، همین تحریم ها هستند. با این وجود ما معتقدیم که تمدید فعلی مذاکرات باید همراه با افزایش تحریم ها و به تصویب رسیدن هرگونه توافق نهایی توسط کنگره باشد. تمام اعضای کنگره باید این فرصت را داشته باشند تا بتوانند توافق نهایی را بازبینی کنند و درباره ی این تصمیم بزرگ سیاست خارجی رای بدهند.»

این بیانیه مورد تایید حداقل یکی از کاندیداهای جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 هم قرار گرفته است. سناتور مارکو روبیو در این رابطه می گوید: «نتیجه ی این دور از مذاکرات نشان داد که مقامات ایران همچنان تمایلی به رها کردن جاه طلبی های هسته ای خود ندارند. این مسئله در ماه های آینده تغییر نخواهد کرد مگر این که ما به مسیر فشاری که منجر به بازگرداندن ایران به میز مذاکره شد، ادامه دهیم.»

درحالی که دموکرات های ارشد از عدم دستیابی به توافق نهایی ناامید شده اند، اما از تصمیم تمدید توافق ژنو به مدت هفت ماه دفاع کردند. در بازتاب سخنان جان کری در هفته ی گذشته که هشت دیدار با محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خودش داشته است، سناتور دایان فاینستاین (دموکرات از کالیفرنیا) رئیس کمیته امور اطلاعاتی سنای آمریکا می گوید: «ایران به تعهداتش براساس توافق نامه موقت عمل کرده است و نه تنها برنامه هسته ای ایران متوقف شده بلکه معکوس شده است. امروز ایران در مقایسه با زمان شروع مذاکرات، از دستیابی به سلاح هسته ای دورتر شده است.»

سناتور فاینستاین در ادامه می گوید: «من به همکارانم توصیه می کنم صبر بیشتری داشته باشند و پیشرفت های به دست آمده تا الان را به دقت بررسی کنند و زمان و فضای مورد نیاز مذاکره کنندگان آمریکا برای رسیدن به موفقیت را فراهم کنند. فروپاشی مذاکرات برخلاف منافع ایالت متحده است و موجب بی ثباتی بیشتر در منطقه می شود.»

با وجود این که تا ماه های آینده باید صبر کرد و منتظر نتایج مذاکرات بود اما جمهوری خواهان که بدون شک به دنبال اعمال تحریم های جدید علیه ایران هستند، نه کرسی جدید در سنا به دست آورده اند و از ماه ژانویه کنترل هر دو مجلس کنگره ی جدید را در دست خواهند داشت. اگر کنگره لایحه ی تحریم های جدید را که مورد حمایت مک کین و روبیو و دیگر جنگ طلبان است، تصویب کند، باراک اوباما می تواند آن را وتو کند. البته برای حفظ این حق وتو، اوباما مجبور به حفظ حداقل دو سوم حدود 40 سناتور دموکرات در حمایت از مواضع خودش است.

با این وجود، سناتور رابرت منندز (دموکرات از نیوجرسی) رئیس فعلی کمیته روابط خارجی که ژانویه سمت خود را به جمهوری خواهان می دهد، روز دوشنبه اعلام کرد که «تلاش های دولت موفق نبوده است» و پیشنهاد کرد که در مدت زمان پیش رو «رویکرد دوگانه ی دیپلماسی و فشار» عملی شود. آیپک هم روز دوشنبه اعلام کرد، «تحریم های فراحزبی جدیدی باید علیه ایران تصویب شود، تا تهران متوجه شود در صورتی که به طور کامل برنامه ی تسلیحات هسته ای اش را رها نکند، با فشارهای بیشتری روبه رو خواهد شد.»

گروه تندرو و نئو محافظه کار کمیته اضطراری برای اسرائیل هم در بیانیه ای اعلام کرد که کنگره نه تنها باید تحریم های جدید را تصویب کند، بلکه باید قدرت رئیس جمهور برای چشم پوشی از تحریم ها را هم لغو کند. این گروه که کمک زیادی به کاندیداهای جمهوری خواه در انتخابات سنا نمود در بیانیه اش گفته است: «نمی توان هفت ماه صبر کرد و منتظر شکستی دیگر یا توافقی بد شد. کنگره در حال حاضر باید تحریم ها و خطوط قرمز ایالات متحده مبنی بر عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای را مجدداً احیا کند.»

سناتور باب کورکر (جمهوری خواه تنسی) که به احتمال زیاد رئیس آینده ی کمیته روابط خارجی سنا خواهد بود با صدور بیانیه ای محتاط آمیز روز دوشنبه گفت که حاضر به دادن زمان بیشتر به دولت است. او گفته است تحریم های جدید می تواند منجر به شکست مذاکرات شود. اکثریت کارشناسان مسائل ایران معتقدند که هرگونه تحریم جدید مذاکرات را نابود خواهد کرد و موجب شکست گروه 5+1 و رژیم تحریم های بین المللی علیه ایران را تضعیف می کند. همچنین منجر به تقویت موضع تندروها در تهران که مخالف توافق و موافق تسریع برنامه هسته ای هستند، می شود.