ناامیدی از توافق نهایی

 ایران و 1+5 تلاش دارند در مذاکرات وین به حداقل توافق بر سر پرونده هسته ای ایران برسند. به ویژه که شانس رسیدن به توافق کلی و نهایی تا قبل از روز دوشنبه بسیار کاهش یافته است.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، بعد از شش روز مذاکره تنگاتنگ میان همه طرف ها همچنان شکاف ها میان ایران با 1+5 (چین، ایالات متحده امریکا، فرانسه، روسیه، بریتانیا و آلمان) بسیار است.

یک منبع دیپلماتیک اروپایی نزدیک به مذاکره کنندگان روز شنبه گفت که پیشرفت ملحوظی حاصل نشده است و عملا می توان گفت که دو طرف از رسیدن به توافق نهایی فاصله دارند.

این در حالی است که خانم کلسی دافنبورت، کارشناس منع گسترش تسلیحات هسته ای تاکید کرد، هیچ کدام از دو طرف نمی توانند مذاکرات را به شکست بکشانند برای همین تلاش می کنند که از شکست فاصله بگیرند.

یک منبع آگاه ایرانی نیز گفت: «همه تلاش می کنند به توافق نهایی در یک چارچوب کلی برسند بعدا بر سر جزئیات کار کنند. در این مرحله هیچ سناریوی دیگری را نمی توان پیش بینی کرد.»

دافنبورت همچنین گفت: «توافق خوب بهتر از تمدید مذاکرات است.»

جامعه جهانی از ایران می خواهد که آن بخش از تاسیسات هسته ای را که امکان استفاده در اهداف نظامی دارد، برچیند. در مقابل تهران نیز بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود تاکید دارد و می خواهد که تحریم های تحمیل شده از سوی غرب علیه برنامه هسته ای اش برچیده شوند. اکنون برای همه روشن شده است که چگونگی رفع تحریم ها و غنی سازی اورانیوم دو نکته اصلی اختلافی ایران و غرب هستند.

جان کری، وزیر امور خارجه امریکا نیز روز شنبه گفت: «اختلاف های بزرگ و خطرناکی میان ما با ایران وجود دارند.» عبارتی که همتایان بریتانیایی و فرانسوی و آلمانی اش نیز تکرار کردند. کاخ سفید نیز بر وجود اختلافات سنگین با ایران بر سر برنامه هسته ای اش اذعان کرد. برای نخستین بار یکی از مسئولان وزارت امور خارجه امریکا نیز گفت که واشنگتن به گزینه های دیگری غیر از توافق نهایی فکر می کند.

در همین رابطه یکی منبع نزدیک به هیئت ایرانی نیز گفت: «اختلافات بسیار سنگین هستند و نیاز به یک تصمیم سیاسی دارند تا دولت ها بتوانند از تنگناها عبور کنند.»

دافنبورت در این باره گفت: «به رغم پیشرفت بسیار کم امور به سمت یک راه حل مسالمت آمیز در حرکت است. شاید یک تمدید کوچک ضروری باشد.»

یک منبع اروپایی تاکید کرد، بر سر هیچ چیز توافق نخواهد شد تا زمانی که توافقی بر سر همه چیز نباشد از جمله بر سر مسائل اساسی که نیاز به اعتمادسازی بیشتری دارند.

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که تمدید مذاکرات تنها به سود مخالفان پایان دادن بحران با ایران چه در جبهه غربی ها و چه در داخل ایران تمام خواهد شد. نمایندگان جمهوریخواه کنگره امریکا به دنبال اعماد تحریم های جدید علیه تهران هستند در حالی که پیش بینی می شود در صورت تمدید مذاکرات جایگاه حسن روحانی، رئیس جمهور میانه رو ایران نیز تضعیف شود و بسیاری از حامیان خود را در داخل ایران از دست بدهد.

یک منبع دیپلماتیک ایرانی گفت که ایران در صورتی که تا یکشنبه شب به راه حلی نرسد به فکر تمدید مذاکرات برای شش ماه یا یک سال بر اساس شرایط توافق ژنو که در نوامبر 2013 به امضا رسید، است.

این دیپلمات ایرانی همچنین گفت: «همچنان تلاش می کنیم که تا پایان روز یکشنبه به توافق سیاسی برسیم که به ما اجازه دهد بعدا وارد جزئیات و پیوست ها شویم. اما اگر به این توافق نرسیم راه حل این است که به تمدید مرحله ای توافق ژنو فکر کنیم. شاید این بار تمدید مذاکرات شش ماه یا یک سال باشد.»

وی تاکید کرد، غیر ممکن است تا پایان 24 نوامبر بتوانیم با شش قدرت بزرگ جهانی بر سر برنامه هسته ای به توافق نهایی برسیم.

این دیپلمات ایرانی تاکید کرد، در مدت کوتاه باقی مانده تا پایان مهلت نهایی برای مذاکرات قضایای متعددی وجود دارند که نیاز به بحث و مناقشه بیشتر دارند که رسیدن به توافق نهایی و کامل را تا قبل از 24 نوامبر غیر ممکن می کنند. اما موضوع تمدید مذاکرات فعلا به روی میز نیست و در صورتی که پایان روز یکشنبه بر سر توافق نهایی به نتیجه نرسیدیم بحث بر سر این موضوع را آغاز خواهیم کرد.