نقش زنان در زمینه سازی ظهور - جمع بندی

جمع‌بندی
شناخت و معرفت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به منزلة مهم‌ترین وظیفة هر مسلمان مطرح است؛ چرا که دنیا و آخرت او را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. عدم شناخت صحیح امام در دنیا باعث گمراهی و مردن به مرگ جاهلیت می‌شود.

اما در دوران حاضر و علم به غیبت ایشان، وظیفه پیروان را باید در آشنایی با وظایف و احکام خود جست‌وجو نمود؛ چرا که با عدم حضور امام، دست‌یابی به بسیاری از حقایق، دشوار خواهد بود. یکی از وظایف مهم افراد در این دوران، علم به وجود امام و وظیفة انتظار صحیح و راستین است؛ چرا که برداشت انحرافی از مقولة انتظار، خود موجب گمراهی می‌گردد و عوارض ناگواری در پی خواهد داشت. شناخت کیفیت انتظار راستین، شناخت و انجام تکالیف صحیح منتظرین واقعی را در پی دارد، که افراد با شناخت وظایف فردی و اجتماعی باید در صدد زمینه‌سازی برای ظهور حضرت برآیند.
نوید روایات، مبنی بر این‌که زمینه‌سازان ظهور، اهل شرق و ایران می‌باشند، وظیفة مردان و زنان ایرانی را دو چندان می‌نماید.
زمینه‌سازی ظهور و آمادگی برای همراهی آن حضرت، اختصاص به جنسیت ویژه‌ای ندارد و هر مسلمانی به عنوان دوست‌دار خدا و اهل‌بیت علیهم السلام باید این آمادگی را داشته باشد؛ هر چند تفاوت‌های زن و مرد، موجب اختصاص یک‌سری ویژگی‌ها برای آنان می‌شود و فعالیت بیشتر هر کدام را در عرصة خاص سبب می‌شود.
یکی از مهم‌ترین وظیفه رهایی زنان در جنبة فردی و بعد خانوادگی است؛ چرا که خودسازی و آمادگی فردی و انتقال آن به خانواده، زیربنای آماده‌سازی سایرین می‌باشد.
زنان باید در زمینه‌سازی در ابعاد مختلف ایفای نقش نمایند و به عنوان مربیانی که تربیت نسل منتظر را به عهده دارند از انجام این مهم غفلت نورزند؛ چرا که عدم توجه به نسل منتظر، با در نظر گرفتن توطئه‌های استکبار برای انحراف کودکان و نوجوانان، خطر عظیمی است که نسل آینده را در معرض خطر قرار می‌دهد. همکاری و هم‌یاری همسران برای تربیت نسل آینده و آماده‌سازی خود در ابعاد مختلف دینی، فرهنگی و ... برای حضور در رکاب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف برای یاری آن حضرت، وظیفة هر مسلمانی است که خویشتن را مهیای ظهور می‌داند.
نقش زنان در ابعاد اجتماعی، از زمینه‌های فردی آنان نشأت می‌گیرد. زنان پس از انجام وظایف فردی می‌توانند در حوزه‌های مختلف اجتماعی نیز ایفای نقش نمایند؛ هم‌چنان که فعالیت‌ زنان از صدر اسلام در حوزه‌های اجتماعی و حمایت آنان از امام خود مشهود بوده و یاری نمودن زنان و حمایت آنان از پیامبر و ائمه علیهم السلام در تمامی صحنه‌ها قابل مشاهده است.
الگوسازی زنان صدر اسلام، نمونه بارزی برای زنان عصر غیبت است و هوشیاری و حضور در صحنة زنان را می‌طلبد.
حضور در صحنه‌های اجتماعی اعم از فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از این جمله است که باید توأم با رعایت تقوا و عفاف باشد و زن را از حیطة انسانیت خارج نسازد.
حضور زنان در عرصة فرهنگی برای مبارزة آنان با تهاجم فرهنگی غرب، نیازمند گسترش علوم اسلامی در میان زنان است که از طریق وسایل ارتباط جمعی به راحتی امکان‌پذیر است. در عرصة سیاسی، حضور زنان در مجامع سیاسی و حمایت از امام و رهبری از عمده‌ترین وظایف ایشان به شمار می‌رود و در زمینة اقتصادی، پیش‌گیری از اسراف و قناعت در زندگی با الگوی مصرف صحیح، موجب زمینه‌سازی عدالت اقتصادی می‌گردد که مطلوب جامعه مهدوی است.
چنآن‌چه زنان در تمامی صحنه‌های اجتماعی، نقش خود را به خوبی ایفا نمایند، بنیان‌های اجتماعی تقویت می‌گردد و توطئه‌های استکبار برای سلطه بر جهان اسلام خنثی می‌شود و زمینه‌های ظهور فراهم می‌گردد.
پیشنهادها
اینک پیشنهاد و راهکارهایی جهت ترویج فرهنگ مهدوی در جامعه ارائه می‌شود:
1. اطلاع‌رسانی وسیع و گسترده در معرفت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و آگاه‌سازی افراد، به خصوص زنان از طریق وسایل ارتباط جمعی، هم‌چون سایت مخصوص زنان و انتظار برای بررسی بیشتر نقش زنان در زمینه‌سازی و گسترش آن از طریق رادیو، تلویزیون، پیام‌های کوتاه و ... .
2. فرهنگ‌سازی انتظار؛ به گونه‌ای که جامعه، نشانه‌ای از انتظار فرج داشته باشد. از قبیل تابلوهای تبلیغاتی و ... به خصوص پیام‌های دینی از طریق صدا و سیما به صورت مداوم، به گونه‌ای که انتظار برای مردم امری مأنوس گردد و به جای تشویق زنان به اسراف و تجمل‌گرایی، متمایل به قناعت و فرهنگ اسلامی گردند.
3. مراکز علمی، حوزه‌های علمیه، آموزش و پرورش هر کدام در سطح خود به انتشار آموزه‌های فرهنگ مهدویت بپردازند، تا مردم به طور مستمر در طول سال، ماه و هفته و ایام و اعیاد اسلامی با پیام‌های جدید قرآنی، اسلامی و مهدوی روبه‌رو شوند. در این زمینه‌، اطلاع‌رسانی در خانواده‌ها با محوریت زن را فراموش نکنند؛ چرا که می‌توانند نقش اساسی داشته باشند.
4. توجه دادن به غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و عوارض آن؛ بر خلاف تبلیغات رسانه‌های غربی که ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را همراه با قتل و غارت نشان می‌دهند، حقایق غیبت و عوارض آن برای مردم بیان شود و به جای آن، رفاه و امنیت مهدوی، خصوصاً امنیت و آرامش روانی زنان مطرح شود تا رغبت افراد به انتظار و زمینه‌سازی بیشتر گردد.
________________________________________
[1] . علی‌اکبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژة مورد نظر.
[2] . خلیل‌بن احمد فراهیدی، العین، ذیل واژه مورد نظر؛ محمدبن مکرم ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه مورد نظر.
[3] . علی‌اکبر دهخدا، پیشین، ذیل مورد نظر.
[4] . خدامراد سلیمیان، فرهنگنامة مهدویت (بنیاد فرهنگی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، 1383)، چ اول، ، ص267.
[5] . علی‌اکبر دهخدا، پیشین، ذیل واژة مورد نظر.
[6] . محمد معین، فرهنگ فارسی، (تهران: انتشارات امیرکبیر، 1379) 6جلدی، ذیل واژه مورد نظر.
[7] . جولیوس گولد، دیلیام کولب، فرهنگ علوم اجتماعی، (تهران: مازیار، 1376) چاپ گلشن، اول، ص29.
[8] . محمد معین، پیشین، ذیل واژه مورد نظر.
[9] . گولد و کولب، پیشین، ص 630 ـ 631.
[10] . معین، پیشین، ذیل واژه مورد نظر.
[11] . گولد و کولب، پیشین، ص630 ـ 631.
[12] . معین، پیشین، ذیل واژه مورد نظر.
[13] . گولد و کولب، پیشین، ص 529.
[14] . افضل اعمال امتی انتظار فرج الله عزوجل، معین، پیشین، ذیل واژه مورد نظر.
[15] . افضل العبادة انتظار الفرج،گولد و کولب، پیشین، ص29.
[16] . محمد محمدی ری‌شهری،  میزان الحکمه، 10 جلدی، نشر و چاپ مکتب العلوم الاسلامی، چ سوم، 1372، ج1، ص 285. (به نقل از بحارالأنوار، ج52، ص122).
[17] . همان (به نقل از بحار، ج52، ص125).
[18] . برگرفته از صحیفه نور، ج21، ص14-13.
[19] . سلیمیان، پیشین، ص60.
[20] . صحیفة نور، ج7، ص255.
[21] . سلیمیان، پیشین، ص 65ـ 52.
[22] . مرتضی مطهری، قیام و انقلاب مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریفة، انتشارات صدرا، چ12، 1371، ص 61.
[23] . ابراهیم شفیعی سروستانی، نقش انتظار در پویایی جامعه، ماهنامه موعود، پیش‌شماره2.
[24] . ابراهیم شفیعی سروستانی، معرفت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف  و تکلیف منتظران، ص 176ـ 180، با تلخیص.
[25] . قال رسول‌الله صلی الله علیه و آله و سلم : یخرج اناس من المشرق فیوطئون للمهدی یعنی سلطانه.
[26] . محمدی ری‌شهری، پیشین، ج1، ص 284، (به نقل از بحار، ج52، ص 122).
[27] .  (ان اکرمکم عندالله اتقیکم ).
[28] .  (مَنْ عَمِلَ سَیِّئَةً فَلَا یُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ ).
[29] . صحیفه نور، ج7، ص339.
[30] . همان، اقتباس، ص53 ـ 52.
[31] . علی بن عیسی، اربلی، کشف الغمه، ج2، تبریز، 1381ق، ص 477.
[32] . محمد جواد طبسی، زنان در حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص14.
[33] . سیدضیاء مرتضوی، امام خمینی و الگوهای دین شناختی در مسایل زنان، نشر و چاپ دفتر تبلیغات اسلامی، چ اول، 1378، ص 156 (به نقل از صحیفه نور، ج6، ص185).
[34] . رجال مؤمنون عرفوا الله حق معرفته و هم انصار المهدی فی آخر الزمان؛ محمدبن علی شیخ صدوق، کمال الدین، ج2، ص423ـ 417؛ محمدبن جریر طبری، دلایل الامامه؛ ص 267ـ 263؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص214ـ 208؛ محمدبن حسن فتال نیشابوری، روضه الواعظین، ج1، ص 252 و علی بن عبدالکریم نیلی نجفی، منتخب الانوار المضیئه، ص 60ـ 53.
[35] . شیخ صدوق، همان، ج2، ص 430ـ 424؛ طبری، همان، ص 269ـ 268؛ شیخ طوسی، همان، ص 240ـ 238؛ فتال نیشابوری، همان، ج2، ص260ـ 256؛ نیلی نجفی، همان، ص 64ـ 60.
[36] . پایگاه اطلاع‌رسانی معارف، ص 252. maaref.site.com        
[37] . نجم‌الدین طبسی، چشم‌اندازی به حکومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 159 به نقل از فردوس الاخیار، ج3، ص449.
[38] . عن ابی بصیر عن ابی ‌عبدالله علیه السلام، إنه قال ذات یوم ألا اخبرکم بما لا یقبل الله عزوجل من العباد عملاً الا به فقلت: بلی، فقال: شهادة ان لا له الا الله، ان محمداً عبده و رسوله و الاقرار بما امر الله و الولایة لنا و البرائه من اعدائنا یعنی ائمه [الائمه] و التسلیم لهم و الورع و الاجتهاد و الطمأنینه و الانتظار للقائم»، محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج52، ص140، ح5.
[39] . صادق سهرابی، «با انتظار در خیمه‌اش در آییم»، فصلنامه انتظار، ج5، ص 198.
[40] . «وکل شیئ اساس و اساس الاسلام حبنا اهل البیت»، محمد کلینی، کافی، دارالکتب الاسلامیه، ج2، ص46، ح2.
[41] . محمد کلینی، اصول کافی، ج1، ص414، ح8.
[42] . سلیمیان، پیشین، ص210.
[43] . همان مدرک، ص210.
[44] . همان مدرک، ص212.
[45] . صدوق، خصال، ج2، ص541.
[46] . ماهنامه موعود، شماره 38، ص25.
[47] . صدوق، پیشین، ج2، ص541.
[48] . فتح، آیه29.
[49] . مجلسی، پیشین، ج52، ص122.
[50] . «انکم لا تکونون صالحین حتی تعرفوا و لا تعرفون حتی تصدّقوا و لا تصدّقون حتی تسلموا»، کلینی، پیشین، ج1، ص181، کتاب الحجه.
[51] . مجلسی، پیشین، ج52، ص122، ح4.
[52] . «اجتناب السیئات اولی من اکتساب الحسنات»، عبدالواحد تمیمی آمدی، غررالحکم و دررالکلم، ص185، ح3514.
[53] . شیخ صدوق، پیشین، ج2، ص352، ح50.
[54] . علی سعادت‌پرور، ظهور نور، ترجمه‌ای از کتاب الشموس المضیئه، مترجم سیدمحمدجواد عزیزی، ص103.
[55] . ابراهیم امینی، دادگستر جهان، ص251.
[56] . ر.ک: سیدمحمدتقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم، فوائد دعا برای حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف، مترجم سیدمحمدباقر قزوینی، ص181 ـ ص575.
[57] . احقاف، آیه15و لقمان، آیه14.
[58] . صحیفه نور، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره، ج7، ص464.
[59] . شیخ محمدبن الحسن الحر العاملی، وسائل الشیعه، ج7، ص112، ح42.
[60] . «جاء رجل الی النبی صلی الله علیه و آله و سلم فقال: یا رسول الله، من ابر؟، قال: امک. قال: ثم، قال: امک، قال: ثم، قال: امک. قال: ثم، قال: ابوک»، محمدبن الحسن الحر العاملی، پیشین، ج21، ص491.
[61] . قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: اکثروا الولد اکاثر بکم الامم غداً، همان، ج21، ص357.
[62] . اسماعیل شفیعی سروستانی، تعلیم و تربیت، جایگاه و عملکرد آن، پیش‌شماره1، ماهنامه موعود.
[63] . ر.ک: علی اصغر احمدی، شیوه‌های ایجاد انس در کودکان و نوجوانان با وجود مبا رک امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، ماهنامه موعود، ش34.
[64] .  (و من آیاته أن خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا إلیها و جعل بینکم مؤدّة و رحمة )، روم، آیه21.
[65] . مجلسی، پیشین، ج34، ص81.
[66] . ابی جعفر علیه السلام قال: جهاد المرأة حسن التبعل، حسن بن فضل طبرسی، مکارم الاخلاق، ص215.
[67] . صادق سهرابی، با انتظار در خیمه‌اش در آییم، فصلنامه انتظار، ش5.
[68] . محمد مهدی آصفی، انتظار پویا، فصلنامه انتظار، ش7.
[69] .  (و أعدّوا لهم ما استطعتم من قوّه )، انفال، آیه60.
[70] . مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص195.
[71] .  (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا کَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ یَذْهَبُوا حَتَّى یَسْتَأْذِنُوهُ )، نور، آیه64، ترجمه محمد مهدی فولادوند.
[72] . عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه جلال و جمال، ص123 ـ ص130.
[73] .  (ان الملوک إذا دخلوا قریة أفسدوها و جعلوا أعزة اهلها أذلة )، نمل، آیه34.
[74] . ر.ک: جوادی آملی، پیشین، ص381 ـ ص285.
[75] . میرزا محمدباقر فقیه ایمانی، شیوه‌های یاری قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص39، با تلخیص.
[76] . «یجئ و الله ثلاث مائة و بضعة عشر رجلاً فیهم خمسون امرأة یجتمعون بمکة» (غیبت نعمانی، ص279) تعبیر «فیهم» نه «منهم» دلالت بر این مطلب دارد که 50 زن از جمله 313 نفرند. علی اصغر رضوانی، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص593 ـ ص594.
[77] . محمدبن جریر طبری، دلائل الامامة، ص260، برای مطالعه بیشتر ر.ک: محمدجواد طبسی، زنان در حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص23 ـ ص33.
[78] . محمدجواد طبسی، زنان در حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص20 ـ ص21.
[79] . محمدتقی مصباح یزدی، تهاجم فرهنگی، ص103 ـ104.
[80] . شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان؛ مجلسی، بحارالانوار، ج53، ص95، باب29، الرجعة، ج83، ص284.
[81] . ناصر جهانیان، اهداف توسعه با نگرش سیستمی، ص84.
[82] . اسماعیل شفیعی سروستانی، تعلیم و تربیت، جایگاه و عملکرد آن، پیش‌شماره1 ماهنامه موعود.
[83] . مسعود پورسیدآقایی، عاشورا و انتظار (پیوندها، تحلیل‌ها و رهیافت‌ها)، فصلنامه انتظار، ش3.
[84] . سیدضیاء مرتضوی، امام خمینی و الگوهای دین شناسی در مسایل زنان، ص87 (به نقل از صحیفه نور، ج11، ص162).
[85] . محمدتقی مصباح یزدی، تهاجم فرهنگی، ص45.
[86] . اسماعیل شفیعی سروستانی، غرب و آخرالزمان، ماهنامه موعود، ش62.
[87] . مسعود پورسیدآقایی، سرمقاله، بازکاوی حقوق امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، فصلنامه انتظار، ش5، ص11.
[88] . انفال، آیه 18.
[89] . «فوالله یا مفضّل لیرفع عن الملل و الادیان الاختلاف و یکون الدین کله واحداً»، محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج53، ص1.
[90] . «کیف بکم إذا فسدت نساءکم و فسق شبابکم و لم تأمروا بالمعروفِ و لم تنهوا عن المنکر. فقیل له: و یکون ذلک یا رسول‌الله؟ فقال: نعم، و شرٌ من ذلک! کیف بکم اذا امرتم بالمنکر و نهیتم عن المعروف . فقیل له: یا رسول ‌الله و یکون ذلک؟ قال: نعم، و شرٌّ من ذلک کیف بکم اذا رأیتم المعروف منکراً و المنکر معروفاً»، محمدبن یعقوب کلینی، کافی، ج5، ص51؛ محمدبن حسن شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج6، ص177؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج16، ص122.
[91] . اسمائهم فی السماء معروفة و فی الارض مجهولة، کلینی، پیشین، ج2، ص242.
[92] . سیدمصطفی مهری، الگوهایی برای چگونه بودن، خصال یاران مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ماهنامه موعود.
[93] . «روی عن اصبغ بن نباته عن امیرالمؤمنین علیه السلام قال: سمعته یقول: یظهرنی آخرالزمان و اقتراب الساعة و هو شر الازمنة، نسوة کاشفات عاریات، متبرجات من الدین، داخلات فی الفتن، مائلات الی الشهوات، مسرعات الی اللذات، مستحلات للمحرمات، فی جهنم داخلات»، محمدبن علی شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج3، ص390.
[94] . تحریم، آیات 11ـ 12.
[95] . جوادی آملی، پیشین، ص129ـ 130.
[96] .  (ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِّلَّذِینَ کَفَرُوا اِمْرَأَةَ نُوحٍ وَاِمْرَأَةَ لُوطٍ کَانَتَا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَالِحَیْنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ یُغْنِیَا عَنْهُمَا مِنَ اللَّهِ شَیْئاً وَقِیلَ ادْخُلَا النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِینَ )، تحریم، آیه10.
[97] . علی اکبر بابازاده، تحلیل سیره فاطمه علیها السلام، ص186 (روایت به نقل از عوالم، ج11، ص600، شرح ابن ابی الحدید، ج6، ص12ـ 13، ج2، ص47).
[98] . محمد محمدی اشتهاردی، حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، فروغ تابان ولایت، ص245.
[99] . محمدجواد نوروزی، انتظار و انسان معاصر، ص18.
[100] . یعوذ عائذ من الحرم فیجتمع الناس الیه کالطیر الواردة المتفرقة حتی یجمع الیه ثلاث مأة و اربعة عشر رجلاً فیه نسوة، فیظهر علی کل جبار و ابن جبار. علی کورانی، معجم الاحادیث المهدی، ج1، ص500.
[101] .  (وَأَوْفُواْ الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ )، انعام، آیه152.
[102] . سعید فراهانی فرد، سیاست‌های اقتصادی در اسلام، ص100 ـ ص110.
[103] . ناصر جهانیان، اهداف توسعه با نگرش سیستمی، ص88.
[104] . توانایان فرد، اقتصاد آینده بشر، ص66.
[105] . مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص253ـ ص256.
[106] . عدالت درون‌زا به سیستمی گفته می‌شود که کارآمد بوده و خوب به اجرا درآید و عدالت برون‌زا، اعمال یک سری اصول و دستورالعمل‌هایی است که از خارج بر سیستم اعمال می‌شود تا اقتصادی عادلانه به وجود آید. ر.ک: یدالله دادگر، در گفتگوی «عدالت اقتصادی»، ماهنامه موعود، ش35.
[107] . «کاد الفقر ان یکون کفرا»، محمد کلینی، کافی، دارالکتب الاسلامیه، ج2، ص306، ح4.
[108] .  (لِّلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَاء نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبْنَ )، نساء، آیه32.
[109] . مطهری، پیشین، ص253ـ ص256.
[110] . مجلسی، پیشین، ج16، ص12.
[111] . اذا شارکت النساء ازواجهن فی التجارة حرصاً علی الدنیا، کامل سلیمان، یوم الخلاص، (روزگاررهایی)، ترجمه علی اکبر مهدی‌پور، ص751 (به نقل از منتخب الاثر، ص428؛ الزام الناصب، ص182و الهامات المهدی، ص219).
[112] . در روایت دیگر چنین آمده است: «وعندها تشارک المرأة زوجها فی التجارة»، مجلسی، پیشین، ج6، ص305.